ايمانى قلبى به يك شناخت استوار پيدا نكرد ، تا او را بينا سازد ، و حقيقت آن را در دل خويش احساس كند . ، در اين باره به « اصول كافى » ، « كتاب حجّت » ، « باب الاضطرار إلى الحجّة نيازمندى حتمى به حجّت خدا » مراجعه كنيد ( ج 1 / 174 - 168 ) .
هشدارى مهم در اينجا - در مورد ساخته شدن شخصيّت انسان تراز قرآن ( انسان قرآنى ) [1] - موضوعى مهم وجود دارد كه بر ما واجب است از آن غفلت نورزيم . و آن موضوع مهم اين است كه تعقّلى كه قرآن بدان فرا مىخواند و استعدادها را براى آن بسيج مىكند ، تعقّلى است از فطرت انسان برخاسته و با تعاليم حجّت خدا ( قرآن ، پيامبر « ص » و اوصيا « ع » ) شكل يافته ، تا بشود گفت كه آن تعقّلكننده ، حقايق علمى و شناختى و سلوكى و عملى را از كتاب خدا و فرستادگان خدا فرا گرفته و داراى شناخت ايمانى استوارى گشته است كه او را بينا ساخته ، و او حقيقت آن را در جان خويش يافته است - چنان كه در حديث امام كاظم « ع » گذشت .
بنا بر اين ، تعقّلى كه قرآن و حديث بدان فرا مىخوانند ، تعقّلى قرآنى و خالص است بدون كمترين آميختگى با ديگر مفاهيم و آرا و اصطلاحات . و اين تعقّل - به طبع - از تعقّل فلسفى صرف ، يا تعقّل عرفانى صرف جدا است ، همچنين از تعقّل قرآنى التقاطى ، يعنى آميخته با آرا و نظريّات فلسفى و عرفانى .
و همانا مفاهيم و آرا و اصطلاحات وارداتى در اسلام - كه در نخستين سده هاى اسلامى از راه ترجمه هاى بيگانه وارد حوزهء اسلام

[1] مقصود از « انسان تراز قرآن » و « انسان قرآنى » ، انسانى ( عالم ، انديشمند ، صاحب شناخت ، مؤمن و معتقدى ) است كه هم در شناخت و معرفت ، قرآنى باشد و قرآنى ( مطابق حقايق و موازين قرآن ) بفهمد و بشناسد و بينديشد ( نه غير قرآنى ، يا التقاطى ) ، و هم در عمل و سلوك و اقدام .

233