< فهرس الموضوعات > شبهه 2 < / فهرس الموضوعات > شبهه 2 حواس ما كه قويترين وسائل علم بواقعيت خارج مىباشند پيوسته خطا مىكنند ( 1 ) و همچنين وسائل و طرق ديگر غير حواس گرفتار اغلاط زياد هستند چنان كه دانشمندانى كه با هر گونه وسائل تحرز از خطا خودشان را مجهز كرده‌اند از خطا مصون نمانده و يكى پس از ديگرى از پاى درآمده‌اند پس چگونه مىتوان بوجود واقعيتى وثوق و اطمينان پيدا كرد .
< فهرس الموضوعات > پاسخ < / فهرس الموضوعات > پاسخ كسى ( 2 ) نمىتواند مدعى شود كه ما در جهان معلومات خطا و لغزش نداريم و يا هر چه مىفهميم راست و درست است و فلسفه نيز اين دعوى را ندارد بلكه دعوى فلسفه اينست كه ما واقعيتى خارج از خودمان فى الجمله داريم و خود به خود فطرتا اين واقعيت را اثبات مىكنيم زيرا اگر اثبات نمىكرديم نسبت بموضوعات ترتيب اثر

67