ج ا ب ج ب ا ج ا ب ج ب ا چه در دو صورت اول صغرى موجبه است و كبرى سالبه جزوى و نتيجه در اول ايجابى و در دوم سلبى و در دو صورت دويم صغرى سالبه و كبرى موجبه جزوى و نتيجه در يكى ايجابى و در ديگر سلبى و چون اين دو شرط مقرر شد معلوم شد كه ضروب منتج از جمله شانزده هم چهار بود چه كبرى كلى اگر سالبه باشد صغرى دو موجبه كلى و جزوى شايد و اگر موجبه بود صغرى دو سالبه كلى و جزوى شايد و نتايج هميشه سالبه بود و در كم تابع صغرى چه هر گاه كه همه ج يا بعضى از او در ملاقات و مباينت ب مخالف همه ا باشد همه ج يا بعضى از او مباين ا باشد و چون قياسات اين شكل كامل نيست هر ضربى از او محتاج بيانى بود و بيان حقيقى بلميت بود چنانك گفته آمد و اما با نيت گاه به عكس صغرى بيان كنند تا با شكل اول شود و اگر صغرى سالبه بود قلب مقدمات كنند و اگر عكس و قلب مفيد نباشند بسبب آنك صغرى سالبه جزوى باشد افتراض كنند و گاه بخلف بيان كنند و جدول همه صورتهاى منتج و عقيم اين است

199