< فهرس الموضوعات > طرز حكومت اسلامى < / فهرس الموضوعات > طرز حكومت اسلامى < فهرس الموضوعات > اختلاف آن با ساير طرز حكومتها < / فهرس الموضوعات > اختلاف آن با ساير طرز حكومتها حكومت اسلامى هيچ يك از انواع طرز حكومتهاى موجود نيست . مثلًا ، استبدادى [1] نيست كه رئيس دولت مستبد و خودرأى باشد ؛ مال و جان مردم را به بازى بگيرد و در آن به دل خواه دخل و تصرف كند ؛ هر كس را اراده اش تعلق گرفت بكشد ، و هر كس را خواست انعام كند ، و به هر كه خواست تيول بدهد و املاك و اموال ملت را به اين و آن ببخشد . رسول اكرم ( ص ) و حضرت امير المؤمنين ( ع ) و ساير خلفا همچنين اختياراتى نداشتند . حكومت اسلامى نه استبدادى است و نه مطلقه ؛ [2] بلكه « مشروطه » است . البته نه مشروطه [3] به معناى متعارف فعلى آن كه تصويب قوانين تابع آراى اشخاص و اكثريت باشد . مشروطه از اين جهت كه حكومت كنندگان در اجرا و اداره مقيد به يك مجموعهء شرط هستند كه در

[1] استبداد حكومتى است كه مردم در آن نماينده يا حق راى نداشته و از هر سهمى در اداره امور كشور محروم باشند . نامحدود بودن قدرت فرمانروا از لحاظ قانونى و وجود دستگاه متمركزى كه هر نوع مخالفتى را سركوب مىكند از مشخصات اين نظام است .
[2] پادشاهى .
[3] مشروطيت نوعى رژيم حكومتى است كه در آن قدرت حكومت ناشى از مردم شناخته مىشود و به اصول معين و قابل اجرائى محدود و مشروط مىگردد . قانون اساسى ، بالاترين مرجع و سند عاليه كشورى مىباشد كه در آن حقوق اصلى و اساسى كليّهء افراد و گروهها محترم شناخته شده است . حكومت مشروطه به دو شكل اصلى سلطنتى و جمهورى وجود دارد . اختيارات رئيس جمهور نسبت به شاه در نظام مشروطه كمتر مىباشد .

43