« كلمهء نجس در زمان نزول آيه به معناى اصطلاحى فقهى دورانهاى بعدى نبوده است . و كلمهء نجس در آيهء مزبور مانند كلمهء « رجس » در آيات ديگر است ( كه براى قمار و بىايمانى و بيمارى قلبى و عذاب ) استعمال شده است . » [1] نتيجهء بحث اول اينست كه نه تنها اهل كتاب از نظر قرآن نجس نيستند بلكه دليل صريحى بر نجاست مشركين هم در قرآن وجود ندارد .
فخر رازى از زمخشرى نقل مىكند كه او گفته است :
« ابن عباس اين نظريه را داشت كه اجسام مشركين مانند سگ و خوك نجس است . » [2] سپس خود فخر رازى نيز مىگويد : « ظاهر قرآن دلالت به نجاست مشركين دارد . » [3] فخر رازى در استدلال به آيه در نظر نگرفته است كه اصطلاح فقهى نجاست از دورانهاى بعد از نزول آيه شروع شده است ، از ابن عباس هم مدرك نظريهء مزبور نقل نشده است .
گروهى از فقهاى اماميه ، در حكم به نجاست مشركين

[1] لسان العرب ابن منظور - مادهء رجس .
[2] التفسير الكبير ج 16 ، ص 24 ، تفسير سورهء التوبه
[3] التفسير الكبير ج 16 ، ص 24 ، تفسير سورهء التوبه

7