به ورثه نداشته است . . » اين آيات هفتگانه اگر چه اضرار در موارد معين را نهى و ممنوع مىسازد ولى بطور قطع مىدانيم كه از لحاظ ممنوعيت ضرر و اضرار موارد مزبوره هيچ گونه خصوصيتى ندارند ، زيرا كوچكترين احتمالى نمىرود كه مثلا در مسألهء وصيت و دين ضرر رسانيدن ممنوع بوده باشد با اين كه مال خود ميت بوده است ولى ضرر به مال يا جان و شخصيت خود ديگرى ممنوع نبوده باشد .
اگر درست دقت شود كه آيات مزبوره اغلب موارد شئون انسانى را مطرح نموده و از وارد ساختن ضرر جلوگيرى مىنمايد . در مسألهء كودك كه نبايستى از طرف مادر و پدر مورد اضرار واقع شود ، با اين كه عموم زندگانى و تندرستى كودك را شامل مىگردد ، مىتواند بطور قطع اثبات كند كه در اسلام حكمى كه موجب ضرر به ديگران بوده باشد وجود ندارد زيرا به حكم عقل قاطعانه به نظر نمىرسد كه ضرر به كودك ممنوع بوده باشد با اين كه از حيث روش طبيعى و قوانين اجتماعى مانند بزرگسالان موقعيت خود را تثبيت ننموده است ولى ضرر به بزرگسالان از نظر مالى و جانى مانعى نداشته باشد .

124