إسم الكتاب : مقدمه‌اى بر فقه شيعه ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 425)

فصل أول مكتب فقهى شيعه و مباني آن تشيع به مثابه يك مكتب عقيدتي در اسلام ، گرايشى خاص بر أساس يك سلسله نظرات و تحليلات كلامي و تاريخي است . حديث ( ثقلين ) كه وسيله محدثان شيعي و سنى از پيامبر روايت شده ، و وى بر أساس آن مسلمانان را پس از خود به پيروى از قرآن و خاندان خويش فرا خوانده بود ، همراه تعدادى ديگر از روايات نبوي ، ريشه اصلى اين گرايش را كه بعدا با استدلالات كلامي و فلسفي و تاريخي تقويت گرديد تشكيل مى داد .
در مباحث مذهبي ، مكتب شيعي نظرات خود را عموما از رهنمودهاى بزرگان و أئمة أهل بيت پيامبر الهام گرفته است . اختلاف اصلى دو مكتب فقهى سنى و شيعي در كيفيت تلقى سنت نبوي و منابع فقه است . أهل سنت ، حديث نبوي را از طريق صحابه پيامبر اخذ نموده اند ، در حالي كه شيعه اين حديث را از طريق خاندان وى به دست آورده است . از سوى ديگر مذاهب فقهى أهل سنت دنباله رو نظرات فقهى چند تن از فقهاء مدينه و عراق اند ، ليكن مذاهب فقهى شيعي تابع نظرات امامان أهل بيت هستند كه از آن ميان مكتب شيعي دوازده امامي كه عمده ترين نحله شيعي است از آراء امامان دوازده گانه ء مشهور خود به خصوص امام ششم أبو عبد الله جعفر بن محمد الصادق پيروى مى كند و به همين جهت به ( جعفري ) نيز شهرت دارد .
قرآن ، حديث ، اجماع و عقل منابع فقه شيعه را تشكيل مى دهند [1] .

[1] منابع مشترك فقه مذاهب چهار گانه أهل سنت عبارتند از : قرآن ، سنت ، اجماع وقياس . برخى از مذاهب مزبور پاره اى منابع ديگر را نيز به اين ليست افزوده اند ( زرقاء 1 : 31 و 47 / عبد الوهاب خلاف ، علم أصول الفقه : 22 ) مقصود از قياس سرايت دادن حكم يك موضوع است به موضوع مشابه بر أساس كشف واستنتاج احتمالي علت ، بدون دستيابى بر علت واقعي و قطعي حكم . اين كار برابر است با ( تمثيل ) منطقي كه در استدلالات عقلي و فلسفي آن را حجت نمىدانند و نه با ( قياس ) منطقي كه كاشف قطعي علت ، و در استدلالات عقلي معتبر و حجت است . قياس به خاطر آن كه دليلي قطع آور نيست در أصول فقه شيعه به صورت يك منبع فقه شناخته نمى شود .

11