حج كند آيا اين حج از حج اسلام مجزيست ؟ فرمودند كه بلى و خواهد آمد و مثل حديث متن نيز منقولست در موثق از آن حضرت صلوات الله عليه كه نيت تجارت و كرايه دادن شتر ضرر ندارد و اگر هر دو مقصود باشد يعنى در أصل رفتن بلكه اگر رفتن به قصد حرام باشد و نماز را تمام كند حجش صحيح است و بر تقديرى كه مقدمه حج كه رفتن است واجب باشد منافاة ندارد كه به قصد باطل بفعل آورد چون أصل رفتن عبادت نيست و واجباتى كه عبادت نباشند نيت در آنها شرط نيست مثل ازاله نجاست كه اگر كسى ازاله نجاست را از آب مغصوب واقع سازد و شخصي را جبر كند كه جامه نجس أو را پاك كند و در برابر أو آب كشد در آن جامه نماز مىتواند كرد و اما ممكن است كه همه به نيت عبادت شوند كه همه را به قصد قربت واقع سازد لهذا نيّتى كه از شارع بما رسيده است در حج از أول گرفتن احرام است كه أول افعال حجّست وارد شده است و شكى نيست در آن كه رفتن به حج به قصدهاى باطل بد است چنان كه گذشت و كالصحيح وارد است كه حضرت سيد المرسلين صلى الله عليه و آله فرمودند كه عنقريبست كه زماني بيايد كه حج پادشاهان از جهة تفرّج و تماشا باشد و حج توانگران از جهة تجارت باشد و حج درويشان از جهة گدائى باشد

95