إسم الكتاب : لوامع صاحبقرانى ( شرح الفقيه ) ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 725)

أمير المؤمنين و قبله العارفين صلوات الله عليه منقول است خطبهء قاصعه در مذمّت إبليس و متكبرين و خطبه ايست كه در فصاحت و بلاغت در أقصى مراتب كمال است و بعضي از آن خطبه را محمد بن يعقوب كلينى ذكر كرده است و تمامش در نهج البلاغة مسطور است و أكثر در روضه مذكور است .
و مجملش آن است كه حق سبحانه و تعالى خانهء خود را در جائى مقرر فرموده كه از همه جاهاى دنيا از معموره دورتر است و آبهاى آن راه از همه راهها شورتر ، و جفاهاى آن خصوصا از عربان باديه بيشتر ، و مردمش از همه مردم عالم از حق دورتر ، و به تكبر از همه عالميان مشهورترند از جهة امتحان و اختبار و رفع تكبر و نخوت و دفع كبريا و عظمت مقرر فرمود ، و هم چنين خانه اش را از سنگ سياه آفريد و اگر نه غرض رفع تكبر نفوس بود در جائى مقرر مىساخت كه از همه جاهاى عالم خوشهواتر و خوش ميوه تر و خوش راه تر و خوش نعمتتر مىآفريد و ابتلاء و اختبار در آن صورت كمتر خواهد بود و ثواب در خور محنت و مشقت است و هم چنين مىتوانست كه كعبه را از زمرد و ياقوت بيافريند و أنواع زينتها داشته باشد و در آن صورت نيز رغبت نفوس بيشتر بود و ثواب كمتر .
و در حسن كالصحيح از فضل بن شاذان منقول است كه حضرت أبو الحسن علي بن موسى الرضا صلوات الله عليهما فرمودند كه غرض از حج آن است كه بندگان پناه به خداوند خود برند از گناهان و به درگاه أكرم الأكرمين روند از جهة طلب كردن زيادتى رحمتهاى أو و توبه كردن از گناهان گذشته تا مغفور شوند و ديگر بد نكنند با آن كه قطع تعلق از أموال و أولاد بكنند و بدن را از جهة رضاى خداوند در تعب اندازند و نفس اماره را از لذات باز دارند و جفاى گرما و سرما را بر خود گذارد ، و هميشه با خضوع

251