صلوات الله عليهما از شخصى كه در ماه مبارك رمضان بيمار باشد و پيش از آن كه صحت يابد بميرد حضرت فرمودند كه بر او چيزى نيست و ليكن قضا مىكنند از كسى كه صحت يابد و پيش از آن كه قضا كند بميرد و احاديث مردن در سفر گذشت كه از او قضا مىكنند .
و كالصحيح منقول است از حماد بن عثمان از شخصى كه گفت از آن حضرت صلوات الله عليه سؤال كردم از شخصى كه بميرد و بر او قرضى باشد از ماه رمضان كه از او قضا مىكند ؟ حضرت فرمودند كه هر كه اولى باشد به او عرض كردم كه اگر اولى زنان باشند حضرت فرمودند كه نه مگر مردان .
و در صحيح از منصور منقول است كه سؤال كردم از آن حضرت صلوات الله عليه از شخصى كه بيمار باشد در ماه رمضان و صحت نيابد تا بميرد حضرت فرمودند كه از او قضا نمىكنند و پرسيدم از حايضى كه بميرد در ماه رمضان حضرت فرمودند كه از او قضا نمىكنند ، و صحيحه ابو بصير گذشت به همين مضمون و هم چنين است موثقه كالصحيحه سماعه از آن حضرت صلوات الله عليه .
< صفحة فارغة > [ اگر كسى بميرد و قضاى روزه بر او باشد ] < / صفحة فارغة > ( و قد روى عن الصّادق صلوات الله عليه انّه قال اذا مات الرّجل و عليه صوم شهر رمضان فليقض عنه من شاء من اهله ) ( 1 ) و از آن حضرت صلوات الله عليه مرويست كه فرمودند كه هر گاه شخصى بميرد و روزه رمضان نيز بر او باشد پس بايد كه قضا كند از او هر كه خواهد از اهل ميت و اين حديث ظاهرش استحباب است ، و جمعى از علما به اين عمل كرده‌اند اگر چه بر پسر بزرگتر واجب است اما بمنزله دين است چنانكه گذشت پس اگر دينى بر ميت باشد و شخصى تبرع كند و دين او را از

566