حضرت فرمودند كه قضا را در ماه ذى الحجه بدار كه مطلوبست صوم نه روز اول آن و روزهاى ديگرش كه گذشت و اگر خواهى قضا را در هر وقت كه واقع سازى قطع كن و احتمال ديگر آن است كه آن شئت متعلق باشد به اقضه يعنى اگر خواهى كه در ماه ذى الحجه واقع سازى واقع ساز اما قطع كن به آن كه روزه عيد را مدار بلكه عرفه را با عدم تحقق هلال يا با ضعف از دعا مدار و ايّام تشريق را مدار و پيش و پس را بدار .
چنانچه در صحيح از حلبى منقولست كه عرض كردم كه اگر قضاى ماه رمضان داشته باشم مىتوانم در ماه ذى الحجه قضا كردن حضرت صلوات الله عليه فرمودند كه بلى و ظاهرا جمعى از عامّه را اعتقاد اين بوده است كه واجبست كه قضاى رمضان را متتابع بگيرند چنانكه اداء را واجب است و حضرت فرمودند كه هر كه را فريضه فوت شد به نحوى كه فوت شده است قضا كنند و ظاهرا مىشود كه بعضى از خاصه نيز واجب مىدانند پس بنا بر اين نتوان در ماه ذى الحجه روزه قضا گرفتن چون تتابع متحقق نمىشود .
و در موثق از غياث منقول است از حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه از پدرانش صلوات الله عليهم كه حضرت امير المؤمنين صلوات الله فرمودند در قضا ماه رمضان اگر قادر نباشد بر تتابع متفرق روزه مىگيرد و فرمودند كه قضا نگيرند ماه رمضان را در دهه ذى الحجه و ظاهرا به جاى عشر شهر بوده است ، و بنا بر وقوع حمل بر آن مىبايد كرد كه مجموع ده روز را چنانكه واقع شده است كه روزه دهر حرام است به اعتبار عيدين و ايّام تشريق و اگر شهر باشد نيز به آن اعتبار خواهد بود و اگر عاشر باشد و به رسم الخط عشر نوشته باشند ظاهرتر است و شهيد رحمه الله عليه ذكر كرده است كه كراهت ندارد قضا در رمضان در نه روز ذى الحجه و اگر چه عشر گفته است و

539