( 1 ) و به اسانيد صحيحه منقول است از عيص كه گفت سؤال كردم از زنى كه حايض شود در ماه رمضان پيش از آن كه آفتاب فرو رود حضرت فرمودند كه افطار مىكند يا مفطر مىشود در وقتى كه حايض مىشود .
( و روى علىّ بن الحكم عن ابى حمزة عن ابى جعفر صلوات الله عليه قال سألته عن امرأة مرضت فى شهر رمضان او طمثت او سافرت فماتت قبل ان يخرج شهر رمضان هل يقضى عنها قال امّا الطَّمث و المرض فلا و امّا السّفر فنعم ) ( 2 ) و در صحيح منقول است از ابو حمزه كه گفت سؤال كردم از حضرت امام محمد باقر صلوات الله عليه از زنى كه بيمار شود در ماه رمضان يا حايض شود يا مسافر شود و بميرد پيش از آن كه ماه رمضان بيرون رود آيا از او قضا مىكنند روزه را كه خورده است حضرت فرمودند كه امّا ايام حيض و مرض را قضا نمىكنند چون وقت قضا بهم نرسيد كه قضا كند و امّا ايّام سفر را قضا مىكنند چون سفر باختيار او بوده است و غالبا چنين است .
و به همين مضمون است حديث موثق كالصحيح محمد بن مسلم از حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه و قوى كالصحيح از منصور بن حازم از آن حضرت صلوات الله عليه ، و در موثق كالصحيح از ابو بصير منقول است كه گفت از آن حضرت صلوات الله عليه سؤال كردم از شخصى كه در ماه رمضان بسفر رود و پيش از آن كه قضا كند بميرد حضرت فرمودند كه قضا مىكند آن را بهترين اهل بيت او . و نكته بعد از وقوع گفته‌اند كه تمكن از ادا اولى است از تمكن از قضا و دغدغه نيست كه با تمكن از قضا در ذمه اش قرار مىگيرد و مسافر را ممكن بود كه بسفر نرود و بگيرد و بخلاف حايض و مريض

535