عليهما ان تفطرا فى شهر رمضان لأنّهما لا يطيقان الصّوم و عليهما ان تتصدّق كلّ واحدة منهما فى كلّ يوم تفطر فيه بمدّ من طعام و عليهما قضاء كلّ يوم افطرتا فيه ثمّ يقضيانه بعد . ) ( 1 ) و به يازده سند صحيح منقول است از محمد كه گفت شنيدم كه حضرت امام محمد باقر صلوات الله عليه مىفرمودند كه زن حامله كه وضع حملش نزديك شده باشد به آن كه ماه نهم باشد و ماه هفتم و هشتم بلكه ششم نيز محتمل است چون احتمال وضع حمل هست و حكمت ضرر طفل است كه در شكم است و محتاج غذاى بسيار است و اكثر اوقات زنان مىيابند اضطراب طفل را در شكم دور نيست كه با اضطراب در اين سه ماه نيز بايد خورد و زنى كه شير دهد و شيرش كم باشد و به سبب صوم كمتر شود بر ايشان حرج و تنگى نيست و باكى نيست كه در ماه رمضان افطار كنند زيرا كه طاقت ندارند روزه را يعنى زنان يا اطفال چنانكه در بعضى از نسخ بيا است و بر زنان واجبست كه هر يك به سبب هر روزى كه افطار نموده‌اند مدى از طعام بدهند كه ربع صاع است و صاعى ششصد و چهارده مثقال و ربع مثقال صيرفى است و بر ايشان واجبست كه قضا كنند هر روزى را كه افطار نموده‌اند بعد از ماه رمضان قضا مىكنند و در بعضى از نسخ ثمّ هست و در كافى و تهذيب نيست و ظاهرا از قلم نساخ زياد شده است و بر تقديرى كه باشد ثم رتبه ايست چنانكه عجم و عرب اطلاق مىكنند كه فلانى چنين و چنين است پس چنين است يعنى اين حالت نيز دارد يعنى قضا مىكنند و پس چنين قضا مىكنند كه بعد از ماه رمضان به فاصله قضا مىكنند كه بعد از يك روز عيد بر سبيل وجوب است و بعد از سه روز بعد از عيد بر سبيل استحباب است چنانكه گذشت و حق اينست كه غلط است و اينها مراد

475