كه بر اوست كه قضا كند نماز و روزه را .
بدان كه شكى نيست در قضاء نماز چون طهارت شرط است در نماز و اما در صوم شرط نيست كه طاهر باشد بلكه مىبايد صبح را با طهارت دريابد و عمدا بى طهارت نباشد بنا بر مذهب مشهور و بنا بر مذهب صدوق آن نيز شرط نيست پس امر بقضاء صوم محمول است بر استحباب و ظاهر صدوق آنست كه عمدا مىتواند بود و ناسيا نمىتواند بود يا آن كه در تعمّد بقاء بر جنابت صوم را قضا نمىكند و در صورت نسيان قضا مىكند و اين هر دو احتمال شيخ است پس ظاهر آنست كه او نيز قايل باشد به استحباب قضاء صوم و الله تعالى يعلم .
( و روى فى خبر اخر انّ من جامع فى اوّل شهر رمضان ثمّ نسى الغسل حتّى خرج شهر رمضان انّ عليه ان يغتسل و يقضى صلاته و صومه الَّا ان يكون قد اغتسل للجمعة فانّه يقضى صلاته و صيامه إلى ذلك اليوم و لا يقضى ما بعد ذلك ) ( 1 ) و مرويست در حديث ديگر كه هر كه جماع كند در اول ماه رمضان و فراموش كند غسل را تا ماه رمضان بيرون رود آن كه بر اوست كه غسل كند و قضا كند نماز و روزه را مگر آن كه غسل جمعه كرده باشد كه در اين صورت قضا مىكند نماز و روزه را تا آن روز و ما بعد آن را قضا نمىكند چون غسل جمعه بدل غسل جنابت مىشود و هر نمازى كه پيش از غسل جمعه است قضا مىكند چون بىطهارت واقع شده است و روزه ها را قضا مىكند و روز جمعه را نيز قضا مىكند چون صبح آن را طاهر در نيافته است و ظاهر آنست كه صدوق تخصيص مىدهد احاديث سابقه را به اين حديث و حمل مىكند سابقه را بر صورتى كه غسل جمعه نكرده باشد و در اين صورت دو مخالفت دارد با مشهور يكى آن كه گذشت و

417