آمرزيده شود به سبب ترك معاصى و فعل طاعات خصوصا روزه پس حق سبحانه و تعالى او را از رحمت خود دور گرداند يعنى لعنت خدا بر او باد ، و هر كه دريابد پدر يا مادر يا هر دو را و چنان نكند در بر و احسان و خدمت ايشان كه آمرزيده شود پس دور باد از رحمت خدا ، و هر كه من نزد او مذكور شوم و صلوات بر من و آل من نفرستد كه آمرزيده شود پس حق سبحانه و تعالى او را از رحمت خود دور كناد يعنى لعنت بر او باد . و اين مضمون در ترك صلوات بر آن حضرت متواتر است از طرق خاصه و عامه و بحسب ظاهر دلالت مىكند بر وجوب صلوات بر آن حضرت هر وقت كه مذكور شود خواه به نام باشد يا به لقب يا به ضمير چنانكه جمعى قايل شده‌اند بوجوب و بر والدين و صلوات كه در اين حديث وارد است و ظاهر خصوصيتى بماه رمضان ندارد چنانكه ظاهر لفظ است و ممكن است كه در خصوص اين ماه باشد به قرينه مقام ، و شكى نيست كه هميشه هر دو مطلوبند و ليكن چون اهتمام به آن ماه بيشتر است شايد باين اعتبار مقصود همين ماه باشد و بستن درهاى جهنم و گشودن درهاى بهشت كه ظاهرشان مراد باشد اگر مثلا كسى در اين ماه بميرد به بهشت رود هر چند مستحق جهنم شده باشد در غير كافر ، و در كفار در اين ماه ايشان را عذاب نكنند .
و محتمل است كه مراد اين باشد كه چون روزه حقيقى آنست كه جميع اعضاء و جوارح از مخالفت الهى باز ايستد و به طاعت و عبادت مشغول باشند پس گويا كه درهاى دوزخ بسته شده است و درهاى بهشت گشوده است ، يا آن كه چون به سبب روزه قواى شهوانى و غضبى ضعيف مىشوند و درهاى جهنم عبارت از اعضاء سبعه كه آن چشم و گوش و زبان و بطن فرج است بنا بر تعدد چشم و گوش يا دست و پا نيز ممنوع مىشوند و خواهشها كم مىشود بسته

302