إسم الكتاب : لوامع صاحبقرانى ( شرح الفقيه ) ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 708)

انگشترى طلا در دست كنند از هر سرى از ايشان چهل و هشت درهم بگيرم و از جمعى كه متوسط الحال باشند از زارعان و تجار ايشان بيست و چهار درهم بگيرم و از مردمان پست و فقراء ايشان سرى دوازده درهم بگيرم و در يك سال كه اينها را جمع كردم هجده هزار هزار درهم شد و بحساب تومان ما صد و هشتاد هزار تومان مىشود و ظاهر آنست كه اين مواضع را به مجوس گذاشته بودند بعنوان قباله و حاصل را زر مقرر كرده بوده‌اند كه از ايشان بگيرند و ديده‌ام در بعضى از تواريخ كه در زمان بنى عباس سيصد و شصت نهر از فرات جدا مىشده است و خراج هر نهرى سى هزار تومان مىشده است الَّا نهر علقمى كه شصت هزار تومان خراج آن بوده است و اين مقدار حاصل از جهة اين بود كه بغداد پاى تخت ايشان بود و هميشه كثرت بود و آدم كه بسيار است تسعيرات بلند مىباشد و اين مالها از اين جهت بسيار مىشد .
< صفحة فارغة > [ الجزيه ] < / صفحة فارغة > ( و روى فضيل بن عثمان الأعور عن ابى عبد الله صلوات الله عليه انّه قال ما من مولود يولد الَّا على الفطرة فابواه اللَّذان يهوّدانه و ينصّرانه و يمجّسانه و انّما اعطى رسول الله صلَّى الله عليه و آله الذّمّة و قبل الجزية عن رؤس أولئك بأعيانهم على الَّا يهوّدوا أولادهم و لا ينصّروا و امّا اولاد اهل الذّمّة اليوم فلا ذمّة لهم ) ( 1 ) و در صحيح از فضيل يك چشم منقول است كه حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه فرمودند كه هر فرزندى كه متولد مىشود البته بر فطرت اسلام متولد مىشود كه اگر اضلال او نكنند البته اختيار اسلام خواهد كرد يا مخلوقند كه مسلمان باشند و پدر و مادر ايشان يهودى و نصرانى و مجوسى مىكنند ايشان را يعنى اضلال مىكنند و دين باطل خود را به ايشان تعليم مىنمايند و

21