آنجا اقامت كند پس هر گاه چنين باشد هر گاه داخل آن مزرعه مىشود نماز را تمام مىكند .
و مؤيد ديگر حديث صحيح على است از حضرت امام موسى كاظم صلوات الله عليه كه فرمودند كه هر منزلى از منزلهاى تو كه در آنجا وطن نكنى پس بر تست كه در آنجا نماز را قصر كنى . و استيطان اگر چه مطلق است حديث سابق تفسير كرد كه شش ماه است ، و قريب باين معنى در صحيح حماد و صحاح ديگر وارد شده است كه همه بلفظ استيطان مطلق است كه همه را حمل كرده‌اند بر استيطان شش ماه و ظاهر حديث آنست كه صدوق فهميده است كه در هر سالى شش ماه باشد و اكثر چنين فهميده‌اند كه شش ماه نماز را در آنجا تمام كرده باشد مجتمع يا متفرق ، و ظاهر اين اخبار صحيحه آنست كه اگر بقصد توطن در آنجا مانده باشد كافى باشد پس بنا بر اين جمعى كه در بلدى متوطَّن باشند و آن بلد را وطن خود ساخته باشند اگر چه ملك نداشته باشند دور نيست كه كافى باشد و احوط در غير صورت توطن شش ماه در هر سالى آنست كه قصد اقامت كند يا جمع كند ميان قصر و اتمام .
و در صحيح از سعد بن ابى خلف منقولست كه گفت على سؤال كرد از حضرت امام موسى كاظم صلوات الله عليه از شخصى كه در شهرى خانه داشته باشد يا مزرعه داشته باشد و در سفر به آن شهر يا به آن مزرعه رسد چه كند حضرت فرمودند كه اگر در آن شهر ساكن بوده است چون به آنجا مىرسد نماز را تمام مىكند و اگر در آنجا ساكن نبوده است قصر مىكند .
و در صحيح از حماد يا حلبى منقولست از حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه در شخصى كه به سفرى رود و در راه به منزل خودش رسد نماز را تمام مىكند يا قصر حضرت فرمودند كه قصر مىكند و منزلى كه در آنجا تمام

54