حضرت فرمودند كه اگر خود حاضر است زكات بر او واجبست و اگر غايبست بر او چيزى نيست ، و به همين مضمون است صحيحه ابن ابى عمير از بعضى از اصحاب ما از حضرت امام جعفر صادق صلوات الله و صحيحه صفوان از اسحاق بن عمار از حضرت امام موسى كاظم صلوات الله عليه و بعيد نيست كه چون در غيبتاش تمكن از تصرف تماما ندارد و مالى است در معرض صرف نمودن و تلف شدن زكات بر آن واجب نباشد و شك نيست كه دادن احوط است چون اهل بمنزله وكيلند .
( و ساله صلوات الله عليه محمّد بن النّعمان الاحول عن رجل عجّل زكاة ماله ثمّ أيسر المعطى قبل رأس السّنة قال يعيد المعطى الزّكاة ) ( 1 ) و كالصحيح و در صحيح منقول است از مؤمن الطاق كه گفت سؤال كردم از حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه از شخصى كه زكات مال خود را پيش از وقت وجوب بدهد و آن فقير غنى شود پيش از سر سال حضرت فرمودند كه صاحب مرتبه ديگر زكات را مىدهد چون بمنزله نماز پيش از وقت است و اگر بعنوان قرض داده باشد پس اگر به همين مال غنى شده باشد بر او حساب مىتوان كرد و ظاهرش آنست كه مال ديگر او را به همرسيده است و محتمل است كه عبارت را بفتح طاب خوانند يعنى مستحق مال را پس مىدهد تا به مستحق دهد چون او از استحقاق بيرون رفته است و اول اظهر است .
( و سئل صلوات الله عليه عن رجل اعطى زكاة ماله رجلا و هو يرى انّه معسر فوجده موسرا قال لا يجزى عنه ) ( 2 ) و در صحيح منقول است از ابن ابى عمير از حسين از شخصى كه نام برده است و ابن ابى عمير فراموش كرده است و از جمله مراسيل ابن ابى عمير است كه در حكم مسانيد است با آن كه از اهل اجماع است بر تصحيح ما يصح عنه كه از حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه سؤال كردند از شخصى كه زكات مال خود را به شخصى

508