إسم الكتاب : لوامع صاحبقرانى ( شرح الفقيه ) ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 612)

نر و ماده به يك سال است در خصوص سال اول و دويم و بس و تفاوت به يك سال دو گوسفند است به جاى بيست درهم و اگر تفاوت زياده از يك سال باشد رجوع به قيمت سوقى مىكنند و در زكات ماده مىبايد داد مگر در ابن لبون كه به جاى بنت مخاض مىتوان داد و حق نر را به جاى بنت لبون ماده نمىتوان داد مگر آن كه موافق قيمت سوقى باشد .
< صفحة فارغة > [ اجرت ارض مفتوحه عنوة ] < / صفحة فارغة > ( و روى عن رجل من ثقيف انّه قال استعملنى عليّ بن ابى طالب صلوات الله عليه على بانقيا و سواد من سواد الكوفة فقال لي و النّاس حضور انظر خراجك فجدّ فيه و لا تترك منه درهما فاذا اردت ان تتوّجه إلى عملك فمرّ بى قال فاتيته فقال لي انّ الَّذى سمعته منّي خدعة إيّاك ان تضرب مسلما او يهوديّا او نصرانيّا فى درهم خراج او تبيع دابّة عمل فى درهم فانّا أمرنا ان نأخذ منهم العفو ) ( 1 ) كلينى در قوى روايت كرده است از شخصى از قبيله ثقيف كه گفت حضرت امير المؤمنين صلوات الله عليه مرا عامل كرد بر بانقيا كه صحراى نجف است يا قريه متصل به صحرا و دهى چند از دهات كوفه پس وقتى كه مردمان حاضر بودند بمن فرمودند كه خوب ملاحظه نما و خراج كه اجرت الارض زمين مفتوح العنوه است سعى كن كه بگيرى و ممكن است كه عمل از جهة گرفتن اجرت الارض و جزيه مجوس و زكات غلات و غير آن باشد و چون عمده خراج بود آن را مبالغه فرموده باشند يا بر سبيل تغليب اطلاق خراج بر همه كرده باشند و فرمودند كه يك درهم را وا نگذارى و وقتى كه روى مرا ببين .
ثقفى گفت كه به خدمت حضرت رفتم و فرمودند كه آن چه شنيدى از من محض تهديدى بود كه خبر به ايشان برسد و ايشان در تحصيل آن بكوشند زنهار كه مسلمانى يا يهودى يا نصرانى را نزنى بواسطه يك درهم چنانكه داب سابقين و ساير عمال جور است كه چنين مىكنند يا از جهت تنگ گرفتن بر ايشان الاغ و

491