قابليت اين دارد كه بر او سوار شوند و قابليت آن نيز دارد كه نر بر او كشند و تا شصت شتر كه دارد حقه مىدهد . و چون از شصت يكى زياده شود جذعه مىدهد كه آن شتر ماده چهار ساله پا در پنج است و در اين سال فعل [ فحل ظ ] مىشود و نرش بر ماده مىجهد و اين سال بلوغ شتر است و تا هفتاد و پنج شتر جذعه مىدهد و چون يكى زياد مىشود و هفتاد و شش مىشود دو شتر ماده دو ساله پا در سه مىدهد و تا نود همين را مىدهد و چون از نود يكى زياده مىشود دو حقه مىدهد تا صد و بيست و چون بر صد و بيست يكى زياده شود يا بيشتر در هر چهل شتر يك بنت لبون مىدهد و هر پنجاه شتر را يك حقه مىدهد و اكثر گفته‌اند كه رعايت حال مستحق مىبايد كرد پس در صد و بيست و يك سه بنت لبون مىدهد و در صد و چهل دو حقه و يك بنت لبون مىدهد و در صد و پنجاه سه حقه مىدهد و در دويست مخيّر است ميان چهار حقه و پنج بنت لبون و ظاهر عبارت روايات تخيير است مطلقا پس در صد و بيست و يك مخير است ميان دو حقه و سه بنت لبون و موافق همين است فقه رضوى و احاديث صحيحه و در حسنه الفضلا در بيست و پنج بنت مخاض است و زياد شدن يكى بر او نيست تا به آخر و محمولست بر تقيه چنانكه از صحيحه عبد الرحمن بن الحجاج ظاهر مىشود و به همين عنوانست رساله اعمش از حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه و عمل بر اين است زيرا كه بر تقدير صحت حمل بر تخيير مىبايد كرد و هر گاه به تخيير قايل شويم عمل بحديث أشهر بهتر خواهد بود و بلكه متعين است بنا بر مقبوله عمر بن حنظله ( و كلّ من وجبت عليه جذعة و لم تكن عنده و كانت حقّة دفعها و دفع معها شاتين أو عشرين درهما و من وجبت عليه حقّة و لم تكن عنده و كانت عنده جذعة دفعها و اخذ من المصدّق شاتين او عشرين درهما و من وجبت عليه حقّة و لم تكن عنده و كانت عنده ابنة لبون دفعها و دفع معها شاتين او عشرين ) *

489