اژدهايى را كه از بسيارى عمر موى سرش ريخته باشد و زهرش سختتر و كشنده تر باشد و اين مار از عقب او دود و او گريزد و از لغزندگى بر زمين افتد و برخيزد تا آن اژدها خود را به او رساند و چون بيند كه از دست او خلاصى ندارد دست خود را به دهان او دهد و چنانكه متعارف است كه اگر شيرى يا گرگى به كسى رسد ذراع خود را پيش مىكنند به گمان آن كه درد آن كمتر است يا وسيله شود كه آن شير را بكشند چون مكرر شنيده ام كه عربان شجاع شير را چنين مىكشند كه كپنكى پوشيدند و رو بشير مىدوند و غالب آنست كه شير مىگريزد و اگر بايستد و حمله كند آرنج چپ را به دهان شير دادند و از دست راست شكم شير را از خنجر مىشكافند در اينجا نيز چنين مىكند و چون اژدها آن دست را دندان گرفت مانند ترب به دندانهاى پيش دندان بر مىدارد چنانكه موافق نسخ صحيحه است و بعضى از فضلا قصم را به صاد مهمله مىخواندند و هم چنين فحل را به حاى مهمل يعنى در دندان گرفتن دست او را در هم مىشكند چنانكه شتر نر مست دندان مىگيرد و اين احتمال بد نيست و ليكن اين حديث را محدثين عامه نيز روايت نموده‌اند به ضاد معجمه بمعنى خوردن از پيش دندان يا دندان گرفتن بر مأكول و بنا بر اين به جيم انسب خواهد بود و آن كه دست او را به دندان مىگيرد بنا بر اين است كه اين اژدها بخل است كه به اين صورت مصور شده است و در دار دنيا بخل مانع بود از آن كه تصدق بدست كند در دار عقبى اول دست او را به دندان مىگيرد و بعد از آن در گردنش مىپيچد مانند طوق آتش و وجه پيچيدن در گردن اينست كه اگر در دار دنيا مارى بر دست يا پا زند اگر دست يا پا را ببرند ممكن است كه جان ببرد اما اگر كردن زند علاج نمىتواند كرد ، يا آن كه كنايه باشد از آن كه هر گز از او خلاصى نداشته باشد مگر وقتى كه رحمت يا شفاعت او را خلاص كند .
و وجه ديگر چون در دار دنيا اگر بچشم خشمناك در مستحقين نظر كرده

450