آن كه مردمان مشقت مىكشند از آن به اعتبار آن كه خسوف قمر بسيار واقع مىشود و گاه هست كه مدّتى مىكشد و نماز را طول دادن يا اعاده كردن سبب مشقت مردمان است يا آن كه خوف مردمان بسيار است چون كمانشان اينست كه ضرر كسوف به پادشاهان مىرسد و ضرر ماه برعايا مىرسد حضرت فرمودند كه هر گاه شروع در انجلا كرد منجلى شده است ديگر طول نمىبايد داد نماز را و اعاده نمىبايد كرد هر گاه شروع در انجلا شود و بنا بر احتمال ديگر تا خسوف هست خوف دارند كه بلايى از آسمان نازل شود و چون اندكى منجلى شد علامت رحمت الهى است و ديگر خوفى نيست و جمعى كه از اين حديث استدلال كرده‌اند بر آن كه وقت نماز كسوف تا شروع در انجلاست و دلالتش ظاهر نيست و الله تعالى يعلم .
و كالصحيح از ابن ابى يعفور منقول است كه حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه فرمودند كه هر گاه قرص آفتاب و ماه تمام بگيرد سزاوار آنست كه نزد امامى روند كه نماز را به جماعت بفعل آورند و اگر بعضى گرفته باشد جايز است كه تنها بفعل آورند و نماز كسوف ده ركوع و چهار سجود است و گرفتن آفتاب بر مردمان و حيوانات دشوارتر است و دور نيست كه شدّتش از جهة اين باشد كه چون در روز واقع مىشود و تاريك مىشود حيوانات از چرا مىافتند و مردمان از كارها يا خوفشان بيشتر است يا گمان ضرر بيشتر است .
و در موثق كالصحيح از روح منقول است كه گفت از آن حضرت صلوات الله عليه سؤال كردم از نماز كسوف كه لازمست كه آن را به جماعت واقع سازم حضرت فرمودند كه به جماعت و فرادى هر دو مىتوان كرد .
و در قوى از حضرت امام رضا صلوات الله عليه نيز به همين عنوان مرويست .
و در موثق از ابو بصير منقول است كه گفت از آن حضرت سؤال كردم از

364