و الفجر الصّادق هو المعترض كالقباطىّ » ( 1 ) و اما صبحى كه شبيه است به دم گرگ آن صبح كاذب است و صبح صادق آنست كه عرض افق روشن مىشود مانند جامهاى سفيد مصرى و تا كسى نه بيند آن جامها را وجه شبه خوب ظاهر نمىشود .
و در صحيح از ابو بصير منقولست كه گفت سؤال كردم از حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه كه چه وقت حرام مىشود خوردن و آشاميدن بر صايم و واجب مىشود نماز صبح فرمودند كه هر گاه عرض افق روشن شود مانند جامهاى سفيد مصرى در آن وقت حرام مىشود خوردن و حلال مىشود روزه و نماز صبح عرض نمودم كه وقت نماز باقى نيست تا طلوع آفتاب ؟
حضرت فرمودند كه هيهات اين نماز كودكانست كه در آن وقت به جا آورند و از اين باب احاديث صحيحه وارد شده است كه در روضه مذكور است .
« و روى عمّار بن موسى السّاباطىّ عن ابى عبد الله صلوات الله عليه قال تقول اذا طلع الفجر الحمد للَّه فالق الاصباح سبحان ربّ المساء و الصّباح اللَّهمّ صبّح آل محمّد ببركة و عافية و سرور قرّة عين اللَّهمّ انّك تنزل باللَّيل و النّهار ما تشاء فانزل علىّ و على اهل بيتى من بركة السّماوات و الارض رزقا حلالا طيّبا واسعا تغنينى به عن جميع خلقك » ( 2 ) و در موثق از عمار منقولست كه حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه فرمودند كه چون صبح طالع شود مىخوانى دعايى را كه ترجمه اش اين است كه جميع حمدها و ثناها مخصوص خداونديست كه شكافنده شبست به صبح گردانيدن منزه خداوندى كه پروردگار شام و صبح است و به قدرت كامله او اين افلاك با عظمت مىگردند و چون آفتاب پنهان مىشود شب مىشود و چون آفتاب نزديك به بيرون آمدن مىشود به سبب روشنايى او صبح مىشود .

229