* ( سِيماهُمْ فِي وُجُوهِهِمْ مِنْ أَثَرِ السُّجُودِ ) * [1] قال هو السّهر فى الصّلاة ( 1 ) و در صحيح منقولست از عبد الله كه گفت سؤال كردم از حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه از قول حق سبحانه و تعالى كه مدح جمعى فرموده است كه سيماى ايشان و علامت ايمان ايشان در روهاى ايشانست از اثر عبادت نماز يا نماز شب حضرت فرمودند كه علامت علامت بيدارى است از جهة نماز كه روى ايشان را زرد دارد و چشمشان از بسيارى گريه كوروش است يا نوريست كه از رو ظاهر است نزد مكاشفين و نزد غير ايشان از مؤمنان حالتى از روى ايشان هويداست كه سبب محبت عالميانست به ايشان يا رقت قلب يا جميع اينها با آن كه پيشانى ايشان از بسيار نماز كردن مانند زانوى شتر پينه كرده است و اكثر همين تفسير را كرده‌اند و اين حالت با نفاق و كفر نيز ممكن است كه جمع شود اگر چه هر گاه از براى حق سبحانه و تعالى باشد كمال است .
چنانكه در حديث صحيح از معروف منقولست كه حضرت امام محمد باقر صلوات الله عليه فرمودند كه حضرت امير المؤمنين صلوات الله عليه نماز صبح را در مسجد كوفه كردند و چون از نماز فارغ شدند اصحاب خود را موعظه فرمودند و خود گريستند و ايشان را از ترس الهى به گريه در آوردند پس فرمودند كه و الله كه جمعى را ديده ام در زمان خليلم حضرت سيد المرسلين صلَّى الله عليه و آله كه صبح و شام مىكردند ژوليده مو و گرد آلوده با شكمهاى گرسنه و پيشانى ايشان مانند زانوى بز پينه كرده بود و شبها را بروز مىآوردند گاهى در سجود و گاهى در قيام گاهى بر پا ايستاده بودند تا تنك مىآمدند ، ديگر به سجده مىرفتند تا مانده مىشدند ، ديگر بر پا مىايستادند و با پروردگار خود مناجات مىكردند و از او سؤال مىكردند خلاصى خود را از آتش جهنم و الله كه ايشان را

[1] الفتح - 29 .

118