همين معنى و حضرت صادق صلوات الله عليه رخصت فرمودند كه حق سبحانه و تعالى فرموده است كه هر كه مضطر شود و ياغى و عادى نباشد بر او گناهى نيست ، و در بعضى از اخبار واقع شده است كه ياغى كسى است كه بر امام زمان خروج كرده باشد و عادى دزد است و خواهد آمد .
( « و ساله بزيع المؤذّن فقال له انّي اريد ان اقدح عينى فقال له افعل فقلت انّهم يزعمون انّه يلقى على قفاه كذا و كذا يوما لا يصلَّى قاعدا قال افعل » ) و كالصحيح منقولست از بزيع كه گفت عرض نمودم به خدمت حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه كه مىخواهم كه آب فاسد را از چشم بيرون آوردم حضرت فرمودند كه در آر گفتم كه اطبّا مىگويند كه مىبايد اين قدر و اين قدر روز كه زياده از بيست روز است باصطلاح كحال نحاة نماز را نشسته نكند بلكه بر پشت خوابيده بكند حضرت فرمودند كه چنين كن .
( « و قال رسول الله صلى الله عليه و آله المريض يصلَّى قائما فان لم يستطع صلَّى جالسا فان لم يستطع صلَّى على جنبه الايمن فان لم يستطع صلَّى على جنبه الايسر فان لم يستطع استلقى و أومأ ايماء و جعل وجهه نحو القبلة و جعل سجوده اخفض من ركوعه » ) و منقول است كه آن حضرت صلى الله عليه و آله فرمودند كه اگر ممكن باشد بيمار را كه ايستاده نماز كند مىايستد و اگر نتواند نشسته نماز مىكند و اگر نتواند نشستن بر جانب راست مىخوابد و نماز مىكند رو به قبله و اگر نتواند بر جانب چپ نماز مىكند و اگر نتواند بر پشت مىخوابد و ايما و اشاره مىكند به جانب قبله ، و سجود را پستتر از ركوع مىكند ، پس اگر ايستاده يا نشسته نماز تواند كرد و ركوع و سجود نتواند كرد ايما بسر مىكند و از جهة ركوع سر را كج مىكند و از جهة سجود بيشتر ، و اگر بر پهلو و پشت خوابيده باشد و ايما بسر نتواند كرد ، ايما

310