مىدهم كه محمد بهترين پيشينيان و پسينيان است و در مرتبه دويم كه مىگويد اشهد انّ محمدا رسول الله پس چنين مىگويد كه گواهى مىدهم كه هيچ كس به هيچ كس حاجتى ندارد مگر به خداوند يگانه قهّار كه بىنياز است از خلايق و بندگان خود همه و او فرستاد محمد را به خلايق كه بشارت دهد مطيعان را به بهشت و بيم كند مخالفان را بجهنم و بخواند خلايق را به عبادت الهى باذن او و چراغى باشد كه دلهاى عالميان را منوّر سازد پس كسى كه انكار كند او را و ايمان نياورد به او حق سبحانه و تعالى او را داخل جهنم كند كه هميشه در جهنم باشد و از آن خلاصى و رهايى نداشته باشد هر گز .
و اما حىّ على الصلاة : يعنى بشتابيد بسوى بهترين اعمال شما و به دعوت پروردگار شما كه شما را به آن خوانده است و مسارعت كنيد به چيزى كه سبب مغفرت است از پروردگار شما و سبب فرو نشاندن آتشى است كه بر پشتهاى خود افروخته‌ايد و سبب خلاصى است از گناهانى كه كرده‌ايد تا گناهان شما را بيامرزد و گناهان شما را مبدّل سازد بحسنات به درستى كه او پادشاهى است كريم و او راست فضل عظيم و مىگويد كه رخصت داده است ما مسلمانان را كه به خدمت او فايز گرديم و در مقام بندگى او در آييم و در مرتبه دويم كه مىگويد كه حى على الصلاة يعنى برخيزيد به مناجات پروردگار خود و به عرض كردن حاجات خود به خداوندگار خود و توسل جوئيد به خدا و بكلام او و كلام او را شفيع خود سازيد و بسيار بگوئيد ذكر او را و قنوت و ركوع و سجود و خضوع و خشوع به جا آوريد نزد خداوند خود و حاجات خود را به او عرض كنيد كه رخصت كرامت كرده‌اند و بار داده‌اند .
و اما حى على الفلاح : پس مىگويد كه رو كنيد به بقائى كه فنا ندارد و به نجاتى كه با او هلاك نباشد و بياييد به حياتى كه با آن مرگ نباشد و به نعمتى كه آخر

608