إسم الكتاب : لوامع صاحبقرانى ( شرح الفقيه ) ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 610)

و الاخر ابن امّ مكتوم و كان ابن امّ مكتوم اعمى و كان يؤذّن قبل الصّبح و كان بلال يؤذّن بعد الصّبح فقال النّبيّ ( ص ) انّ ابن امّ مكتوم يؤذّن بليل فاذا سمعتم اذانه فكلوا و اشربوا حتّى تسمعوا اذان بلال فغيّرت العامّة هذا الحديث عن جهته و قالوا انّه ( ص ) قال انّ بلالا يؤذّن بليل فاذا سمعتم اذانه فكلوا و اشربوا حتّى تسمعوا اذان بن امّ مكتوم ) بسند صحيح و كالصحيح منقول است از حلبى و زراره كه حضرت سيّد المرسلين صلَّى الله عليه و آله را دو مؤذن بود يكى از ايشان بلال بود و ديگر عبد الله ابن امّ مكتوم و عبد الله كور بود و پيش از صبح اذان مىگفت و بلال بعد از صبح اذان مىگفت پس رسول خدا ( ص ) فرمودند كه عبد الله در شب اذان مىگويد پس چون اذان او را بشنويد بخوريد و بياشاميد بر سبيل استحباب سحور يا به اين معنى كه جايز است شما را خوردن و آشاميدن تا بشنويد اذان بلال را و در وقتى كه بشنويد اذان بلال را ترك كنيد خوردن و آشاميدن را كه صبح شده است و عامه تغيير اين حديث داده‌اند .
و در صحاح سنيّان بطرق متكثره منقولست كه حضرت سيّد المرسلين صلَّى الله عليه و آله فرمودند كه بلال در شب اذان مىگويد پس چون اذان بلال را بشنويد بخوريد و بياشاميد تا بشنويد اذان ابن امّ مكتوم را و شك نيست كه احاديث ما ظاهرتر است چون بعيد است كه حضرت فرموده باشند كه روشن در شب اذان بگويد و كور در صبح و اهل البيت صلوات الله عليهم اعلماند به احكام الهى و معصومند گفته ايشان حق است و ممكن است كه مدّتى بر آن نحو بوده باشد كه عامه نقل كرده‌اند و در اواخر بر نحوى باشد كه حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه فرموده باشند و شكى نيست كه اذان پيش از وقت بدعت است و از شارع متلقى نيست مگر در نماز صبح خواه در ماه رمضان و

591