مىشود و به قوت الهى مىكند هر چه را مىكند و اين معنى نه به حلول و اتحاد است بلكه به محض ارتباطست و اين رتبه ايست كه حق سبحانه و تعالى غير انسان را نداده است و بنا بر اين معنى است كه چون فرشتگان گفتند كه الهى چه حكمت است كه ما همه مشغول تقديس و تسبيح و تحميد توئيم ما را از جهت خلافت خود مقرر نمىسازى و آدميان را مقرر مىسازى از جهت خلافت كه كار ايشان فساد و خون ريزش خواهد بود خطاب رسيد أولا كه من چيزى چند مىدانم كه شما نمىدانيد و اشعار فرمود كه بندگان را همين بس است كه بدانند كه خداوند حكيم عليهم بد نمىكند و هر چه اصلح است مىكند و بعد از آن بر وجه تفضل بر ايشان ظاهر ساخت كه نشأه انسانى قابل اين معانى هست كه مظهر اسرار الهى بر منبع علوم و حكم غير متناهى باشد و شود و او را ترقيات عظيمه حاصل شود كه علم او علم الهى باشد و قدرتش قدرت الهى و همچنين صفات غير متناهى الهى در او جلوه گر شود و حق سبحانه و تعالى به يك القا كه بر آدم و ساير ملائكه كرد ملايك از آن القا منتفع نشدند و آدم همه را يافت و بعد از آن كه دويست يا سيصد سال در مقام تعلم از آدم در آمدند هزار يك علوم حضرت آدم را ندانستند و اين همه از جهت تجرد روح آدم بود كه تعلق به بدن به همرسانيده بود و بالخاصية او را اين حالت حاصل شد و ملائكه مقربين را نشد پس در اين صورت بنور الهى مىشنود و مىبيند و مىگويد و مىكند اين نشأه چنين نشأه ايست .
كه احاديث متواتره وارد شده است كه در وقت وفات حضرت سيّد المرسلين صلَّى الله عليه و آله فرمودند كه خليل مرا بخوانيد پس عايشه و حفصه كس به جانب ابو بكر و عمر فرستادند و چون ايشان آمدند حضرت صلى الله عليه و آله رو از ايشان گردانيد و ديگر فرمودند كه خليل مرا بخوانيد پس حضرت فاطمه صلوات الله عليها كس به جانب حضرت امير المؤمنين عليه السّلام

44