كه گشته است پاها به جانب سر حضرت فرمودند كه درست مىكنند و نماز را اعاده مىكنند و اگر چه ميت را از آنجا برداشته باشند تا دفن نكرده باشند و اگر دفن كرده باشند نماز بر او نمىكنند بعد از دفن .
و در اين خلافى نيست كه مىبايد سر ميت به جانب دست راست امام باشد و بر پشت خوابانيده باشند او را كه روى او به آسمان باشد و دليلش آن كه از زمان حضرت سيد المرسلين صلى الله عليه و آله تا انتهاء غيبت صغرى كه از منه ائمه معصومين صلوات الله عليهم بود چنين مىكردند و اگر واجب نمىبود تجويز خلاف اين مىفرمودند و هيچ شك نيست كه به اين نحو براءت ذمت حاصل مىشود و در غير اين نحو علم به براءت حاصل نمىشود و اين دلايل اگر چه افاده علم يا ظن قريب به علم نمىكند و ممكن است كه بگوئيم كه اگر واجب مىبود بيان مىكردند و هم چنان كه مداومت بر واجبات مىكردند بر سنتيها نيز مداومت مىنمودند و شك نيست در آن كه اين نحو احوطست اما آن كه سر به جانب دست راست باشد در حديث عمار است كه گذشت و در صحيح حلبى و غير آن وارد است و خلافى در آن نيست .
و اگر كسى ميت را در تابوت بر پهلو بخواباند كه روى او به قبله باشد ظاهر كلام علما جميعا آنست كه آن نماز باطل است و اعاده مىبايد كرد و هيچ شك نيست كه تركش اولى است بلكه اين نحو بدعتست و عبارت فقه رضوى است و عمومى دارد كه بهر نحو كه باشد هر گاه مخالف وضع معهود باشد نماز را اعاده مىكنند چنان كه كافه علما ذكر كرده‌اند .
و شيخ طوسى در صحيح از عبد الله بن مغيره روايت كرده است كه گفت هر گاه روى ميت را به قبله كنى چنان كن كه رو و كف پاهاى او به قبله باشد و او را به پهلو مخوابان چنان كه سنيان مىكنند در احتضار و غسل و غير آن اما

346