اضطرار از نمد زين و يال اسب تيمم مىكند .
و در حديثى ديگر از حضرت امام رضا صلوات الله عليه وارد شده است كه هر گاه آب و خاك يافت نشود تيمم از گل مىكند . و اين اخبار منافات با اخبار سابقه ندارد و ليكن ظاهر قويه زراره تقديم گل است بر خاك و تأويل كرده‌اند كه اگر گلى باشد كه سخت باشد مقدم است بر غبار ، و اگر از نمد زين غبارى جمع شود از تكانيدن مقدم است بر گل روان ، و اگر غبار قليلى داشته باشد كه جمع نشود چيزى از آن و گل روان باشد ظاهر اخبار تقدم غبار است و اگر ممكن باشد كه گل را خشك كنند البته مقدم است بر غبار و الله تعالى يعلم .
< صفحة فارغة > [ كسى كه در مجامع روز جمعه يا روز عرفه باشد و نتواند به سبب كثرت مردمان كه از مسجد بيرون رود ] < / صفحة فارغة > ( و من كان فى وسط زحام يوم الجمعة او يوم عرفة و لم يستطع الخروج من المسجد من كثرة النّاس تيمّم و صلَّى معهم و ليعد اذا انصرف ) و كسى كه در مجامع انبوه روز جمعه يا روز عرفه باشد و نتواند به سبب كثرت مردمان كه از مسجد بيرون رود و وضو سازد چون حدثى از او صادر شده است تيمم كند و با ايشان نماز كند و چون فارغ شود اعاده كند و در بسيارى از نسخ و لم يعد است كه اعاده در كار نيست .
و اين حديث را شيخ بسند موثق كالصحيح از سكونى روايت كرده است از حضرت امام جعفر صادق از پدرش از حضرت امير المؤمنين صلوات الله عليها و عبارت تهذيب و غير آن از كتب فقها و يعيد اذا انصرف است . و اكثر علما اعاده نماز را حمل بر استحباب كرده‌اند چون سبب تيمم كه عذر است حاصل است .
و محتمل است كه بنا بر اين نسخه اعاده وضو مراد باشد از جهت عبادات ديگر چون آب موجود است و خوف فوات نماز جمعه و ظهرين عرفه با معصوم كه حضرت امير المؤمنين است صلوات الله عليه بود تيمم كرد و چون عذر بر طرف شد تيمم حكمش باطل شد يا به اعتبار وجود آب منتقض شد .

701