الصّلاة لذلك ) و در آن كه حايض قضاى روزه مىكند و قضاى نماز نمىكند دو علت است يكى آن كه مردمان بدانند كه سنت حضرت سيد المرسلين را كسى قياس نمىتواند كرد و ديگر آن كه چون روزه در سالى يك ماه واجبست پس اشكالى ندارد كه زنان در سال شش هفت روز را قضاء كنند و نماز در هر شبانه رور واجب است پس سه چهار ماه در سالى قضا كردن در نهايت صعوبت بود بنا بر اين حق سبحانه و تعالى قضاى روزه را واجب گردانيد و قضاى نماز را واجب نگردانيد .
بدان كه كلينى روايت كرده است از حسن بن راشد كه گفت عرض نمودم بر حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه كه حايض نماز را قضا مىكند حضرت فرمودند كه نه ، گفتم روزه را قضا مىكند ، فرمودند كه بلى ، گفتم چرا چنين مقرر شده است حضرت فرمودند كه اول كسى كه قياس كرد شيطان بود .
پس ظاهرش آن است كه چون راوى از علت حكم پرسيد حضرت فرمودند كه راه اين باز مكنيد كه علت احكام را پرسيد كه عاقبت منجر به قياس مىشود و قياس كار شيطان است نه آن كه حق سبحانه و تعالى از اين جهت قرار داده است كه قياس نكنند و علت ثانى را ابو بصير از حضرت پرسيد و حضرت جواب به قلت و كثرت دادند .
و ظاهرا چون در طبع حسن بن راشد ميل به قياس بود حضرت او را جواب نفرمودند و چون خاطر از ابو بصير جمع بود علت فرمودند .
و ممكن است كه حديثى ديگر به صدوق رسيده باشد اگر چه بعيد است و بر تقديرى كه در حديث باشد جمع ميان اين دو علت كه بحسب ظاهر با هم منافات دارد چنين مىبايد كرد كه آدمى عاجز است از رسيدن به علل احكام الهى بسيار باشد كه او چنين فهمد كه چيزى علت است و در واقع غير آن علت باشد .
چنان كه در احاديث بسيار واقع است كه حضرت صادق صلوات الله عليه

633