سيم شخصى است كه از رسول خدا صلَّى الله عليه و آله حكمى را شنيده است كه آن حضرت بان امر كرده است بعد از آن حضرت از آن نهى نمود .
و حكم اول منسوخ شده و او نمىداند ، يا حضرت اوّلا نهى فرموده و ديگر امر فرمود و او مطلع نيست بر حكم ثانى ، پس اين شخص منسوخ را دارد و به آن عمل مىكند ، و از ناسخ خبر ندارد ، و اگر مىدانست كه اين حكم منسوخ است هر آينه ترك آن مىنمود ، و اگر مسلمانان مىدانستند كه اين حكم منسوخ است به آن عمل نمىكردند .
چهارم كسى است كه دروغ بر حضرت رسول خدا نه [ صلى الله عليه و آله ] نه بسته است هر گز و دشمن كذبست از ترس حق سبحانه و تعالى و بواسطه زياد تعظيم حضرت سيّد المرسلين صلَّى الله عليه و آله ، و فراموش نكرده است ، بلكه هر چه را شنيده است به عنوانى كه شنيده است حفظ كرده است و چنان كه شنيده است نقل مىكند ، و زياد و كم نمىكند ، و ناسخ و منسوخ را مىداند و به ناسخ عمل مىكند و منسوخ را ترك مىكند ، پس به درستى هم چنان كه در قرآن ناسخ و منسوخ هست در اوامر آن حضرت نيز هست ، و همچنين عام و خاص و محكم و متشابه در هر دو هست ، و بسيار بود كه سخن آن حضرت دو وجه داشت ، و ايشان همه نمىفهميدند و كلام عام بود و كلام خاص بوده ، و همه اين حالت نداشتند كه بدانند كه چگونه جمع بايد كرد ، و حال آن كه حق سبحانه و تعالى فرموده بود كه * ( وَما آتاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوه وَما نَهاكُمْ عَنْه فَانْتَهُوا ) * [1] يعنى هر چه را پيغمبر به شما آورد از اوامر به آن عمل كنيد و هر چه شما از آن نهى كند شما خود را از آن باز داريد ، پس امر آن حضرت نيز مثل قرآن واجب الاتباع بود ، و هر چه در قرآنست از ناسخ و منسوخ و عام و خاص در كلام آن حضرت

[1] آيه 7 - الحشر .

63