و ديگر منقول است در حديث صحيح از حضرت امام جعفر صادق صلوات الله عليه كه حضرت امير المؤمنين صلوات الله عليه فرمودند كه مىخواهيد شما را خبر دهم از فقيه و عالم حقيقى ، او آن كسى است كه آن قدر از عذاب الهى مردم را نترساند كه ايشان نااميد شوند از رحمت الهى و آن قدر از رحمت الهى ، نقل نكند كه مردم ايمن شوند از عذاب الهى ، بلكه چنان كند كه حق سبحانه و تعالى در قرآن مجيد ياد فرموده است ، و هر دو را با هم قرين ساخته است ، اگر آيه رحمتى بيان فرموده است ، در عقب آن آيه عذابى ياد كرده است . و بر عكس .
ديگر از علامت عالم آنست كه رخصت ندهد عوام را در مخالفت الهى به آن كه بعلم خود عمل نكند ، پس اگر از عالم صغيره صادر شود سبب گناهان كبيره ديگران مىشود ، و اگر از ايشان مكروهى بفعل آيد ديگران جرأت بر ما فوق آن خواهند كرد ، و گناهان جهال در گردن ايشان خواهد بود بىآن كه از گناهان جهال چيزى كم شود .
علامت ديگر آنست كه دست از دامن متابعت قرآن برندارد بانكه متوجه دنيا و زينت آن شود يا مخالفت الهى كند در صغيره يا كبيره يا آن كه ترك قرآن كند بالكليّه و متوجه احاديث شود ، چنان كه مدار جمعى كثير در آن زمان بر اين بوده است ، و الحال نيز هست بلكه هر حديثى كه مخالف كتاب الله است غير مقبولست به احاديث بسيار از حضرات سيد المرسلين و ائمه طاهرين سلام الله عليهم ، پس فرمودند كه بتحقيق كه خير و خوبى نيست در علمى كه از روى فهميدن نباشد ، و غور در معانى و حقايق آن نكنند ، و همچنين خير و خوبى نيست در قرائت قرآنى كه از روى تدبّر و تفكر در معانى آن نباشد ، چنان كه حق سبحانه و تعالى امر فرموده است به آن و نهى كرده است از عدم تدبّر در آن .

50