رأسه و به كى فلمّا تاب الله عزّ و جلّ عليه فرض عليه و على ذرّيّته تطهير هذه الجوارح الاربع فامره الله عزّ و جلّ به غسل الوجه لمّا نظر إلى الشّجرة و امره به غسل اليدين إلى المرفقين لمّا تناول بهما ، و امره بمسح الرّأس لمّا وضع يده على امّ رأسه ، و امره بمسح القدمين لمّا مشى بهما إلى الخطيئة ) حضرت رسول الله صلى الله عليه و آله فرمودند كه چون شيطان وسوسه كرد حضرت آدم را و قسم ياد كرد كه من شما را نصيحت مىكنم كه اگر مىخواهيد كه دايم در بهشت بمانيد از اين درخت گندم يا انگور بخوريد ، حضرت آدم متوجه شجره شد و نگاهى به آن درخت كرد آب روى حضرت آدم رفت ديگر برخاست و به جانب آن درخت روانه شد و آن اول قدمى بود كه حركت كرد به خطا و ترك اولى ، پس دست دراز كرد و از ميوه آن درخت چيد و خورد ، پس زرينها كه بر او بود و جامها كه پوشيده بود همگى از بدن حضرت آدم پريد ، پس حضرت آدم دست بر سر زد و گريان شد ، پس چون حق سبحانه و تعالى توبه حضرت آدم را قبول كرد واجب ساخت بر حضرت آدم و بر ذريت او كه اين مواضع را پاكيزه كنند به وضو ، پس حق سبحانه و تعالى او را امر كرد كه رو را بشويد چون نظر به جانب شجره كرده بود ، و امر كرد او را به شستن دستها با مرفقها چون به دستها ميوه را چيده بود ، و او را امر كرد كه مسح سر كند چون دست بر سر زده بود ، و او را امر كرد كه پاها را مسح كشد چون به اين پاها رفته بود به جانب خطا و ترك اولى .
و حديث دويم اين تتمه دارد كه حضرت فرمود كه پس حق سبحانه و تعالى سنت كرد بر امت من مضمضه را تا محبت حرام را از دل ايشان بردارد و سنت كرد استنشاق را تا بو و گند آتش دوزخ را بر ايشان حرام گرداند يهودى گفت راست گفتى يا محمد پس بگو چه ثوابست كسى را كه اين وضو را به جاى آورد ؟ پس حضرت رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمودند كه اول كه دست او

468