نقل كرده است و صدوق مقدمه خبر را ذكر نكرده است .
( وقال رسول الله صلَّى الله عليه و آله افتحوا عيونكم عند الوضوء لعلَّها لا ترى نار جهنّم ) فرمودند كه بگشاييد چشمهاى خود را نزد وضو ساختن شايد كه به سبب اين معنى چشمهاى شما آتش جهنم را نبيند ، و ظاهرش آنست كه مراد اين باشد كه ملاحظه نماييد كه آب به همه جا برسد ، يا آن كه چون در حال وضو هر عضوى كارى دارد چشم نيز به اين كار مشغول باشد كه اعضاى وضو را ببيند ، يا ملاحظه كنيد كه مبادا سنيان در كمين باشند و ضررى به شما رسانند ، يا آن كه با چشم ظاهر چشمهاى باطن را بگشاييد با خلاص در نيت و اشاراتى كه گذشت .
و صدوق اين خبر را به اسناد قوى از ابن عباس از آن حضرت روايت كرده است ، و مشهور آنست كه ابن عباس آب وضو را داخل چشم مىكرد به گمان آن كه چشمان از ظواهر است و كور شد . و اين حديث دلالت دارد كه آب به چشم بايد رسانيد .
( وقال الصّادق صلوات الله عليه من توضّأ و تمندل كتب له حسنة ، و من توضّأ و لم يتمندل حتّى يجفّ وضوؤه كتب له ثلاثون حسنة ) و صدوق و كلينى بسند قوى از آن حضرت صلوات الله عليه روايت كرده‌اند كه هر كه وضو بسازد و به دستمال يا دستار آب وضو را خشك كند يك حسنه در نامه عمل او مىنويسند ، و اگر وضو بسازد و به دستمال پاك نكند تا آب وضو خشك شود سى حسنه در نامه عمل او مىنويسند .
بدان كه از اين حديث ظاهر مىشود كه از رو پاك خشك كردن مكروه باشد و گذاشتن آن تا خشك شود سنت باشد پس اگر به دامن خود خشك كند مكروه نكرده است و ليكن خلاف سنت كرده است ، بلكه اظهر آنست كه هر دو خلاف سنت باشد چون نهى از تمندل صريحا نشده است و آن كه ترك هر سنتى

443