پرسيد كه استنجا مىكنم و جامه‌ام در آب استنجا مىافتد و حال آن كه جنبم حضرت فرمود كه باكى نيست و ظاهرش آنست كه قيد جنابت از آن جهت مىكند كه غالب اوقات جنب نجاست منى دارد و ازاله منى نيز كرده است پس بنا بر اين ظاهر مىشود كه غساله نجاست پاك باشد مطلقا و آن چه مظنون است آنست كه آب استنجا نيز مثل ساير نجاسات باشد و احاديث نهى را غساله غسل جنابت كراهتش از جهت منى باشد نه از جهت غسل خصوصا اگر نجاست منى ضرر مىداشت مىبايست حضرات ائمه هدى صلوات الله عليهم بيان مىكردند كه اگر بدنت منى داشته باشد آب نجس است ترك استفصال در حكايت حال مفيد عمومست چنان كه در اصول مبيّن شده است با آن كه وارد شده است از ايشان صلوات الله عليهم كه اسكتوا عمّا سكت الله عنه ) * يعنى هر چه را حق سبحانه و تعالى نفرموده باشد شما از آن ساكت باشيد .
و در ميان علما خلافست كه آب استنجا پاك است يا معفو است حديث صحيح اول صريح است در طهارت و دو حديث ديگر ظاهر است در طهارت و حق طهارت است و اكثر علما ذكر كرده‌اند كه طهارت آب استنجا مشروط است به آن كه متغير نشده باشد به نجاست چون اجماعست كه هر آبى كه متغير مىشود به نجاست نجس است .
و ديگر آن كه بر نجسى وارد نشود چون ملاقى نجس نجس است و ليكن مىبايد قيد كردن كه نجاستى نباشد كه از آب استنجا پاك شود چنان كه سنگى نجس باشد و بر بالاى آن سنگ استنجا كنند و آب از اطراف بدر رود و به عددى كه در كار است در اين صورت سنگ نيز پاك مىشود و كسى كه آب قليل را به ملاقات نجس نجس نمىداند اين قيد را نمىكند و قيدهاى ديگر وجهى ندارد مثل آن كه آب زياد نشود از استنجا و اين معقول نيست چرا كه هر گاه اجزاى نجاست داخل اين آب شود البته زياد مىشود مع هذا نگفته‌اند و اگر

256