و عفت داشت و آن اجتناب است از شبهات و ماكل و مشرب و منكح ، و تقوى داشت و آن ملكه پرهيزكاريست از محرمات و مكروهات بلكه مباحات ، و افعال او همه از براى خدا بود ، و اخبات داشت و آن خضوع و خشوع بدن و قلب است بذكر الهى .
( فذاكرنى بكتاب صنّفه محمّد بن زكريّا المتطبّب الرّازىّ ، و ترجمه بكتاب من لا يحضره الطَّبيب و ذكر انّه شاف فى معناه ) پس گفتگو كرد با من يا به ياد من آورد كتابى را كه تصنيف كرده بود او را محمد پسر زكريا متطبب يعنى علم طب را مىدانست و به كار مىفرمود ، و يا آن كه طبيب نبود و ليكن طب را بر خود بسته بود چون طبيب عرفا بمعنى شافى است و شفا از حق سبحانه و تعالى است ، و رازى بود يعنى از اهل رى . و عرب در نسبتها به شهرها در بعضى جاها تغييرات به زياد و كم مىدهند ، در رى و مرو ، زائى زياد مىكنند و مروزى و رازى مىگويند . و محمد بن زكريا آن كتاب طب را من لا يحضره الطبيب ناميده بود يعنى اين كتاب طبيب است كسى را كه طبيب نزد او نباشد ، و سيد نعمه گفت كه اسم با مسمى است يعنى در واقع كتابيست تمام و واضح كه كتاب طبيب مىتواند بود ، و اين دلالت مىكند كه سيد نعمه در علم طب نيز ماهر بوده است .
( وسألني ان أصنّف له كتابا فى الفقه و الحلال و الحرام و الشّرائع و الاحكام ) و از من سؤال كرد سيد كه تصنيف كنم از جهت او كتابى در فقه و حلال و حرام ، و راههاى دين و احكام الهى . و ظاهرا مراد مصنّف از فقه عبادات است ، و از حلال و حرام تجارات است و اطعمه و اشربه ، و از شرايع نكاح و طلاق و توابع آن است ، و از احكام قصاص و ديات و حدود و ميراث است ، و احتمالات ديگر هست ، اما آن چه مذكور شد انسب است با ترتيبى كه كرده است اين كتاب را .

181