و دور نيست كه سبب اينكه بعضى در زمان ما اظهار ميلى مىكنند به غنا كردن در قرآن ، آن باشد كه مىبينند كه بعضى از عوام ميلى به خوانندگى دارند و كسى را در ارتكاب اين معصيت عيب نمىكنند و گوييا اين سبب باشد كه رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم فرمود ، همچنانكه ابن بابويه رحمة الله عليه در كتاب عيون اخبار الرضا به سند متّصل از آن حضرت نقل مىكند ، كه :
قال رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم : « ثلاثة أخافُهُنَّ على امَّتي مِنْ بَعْدي : الضَلالَةُ بَعْدَ المعرفَةِ وَمَضَلَّاتُ الفِتَنِ وَشَهْوَةُ الْبَطْنِ وَالفَرْجِ » . [1] يعنى : حضرت رسول صلى الله عليه و آله و سلم فرمود كه : سه چيز است كه من مىترسم از آن بر امّت خود بعد از خود : يكى ضلالت بعد از معرفت است كه كسى بعد از آنكه راه حق را يافته باشد ، ترك آن كند . دويم مضلَّاتِ فتن .
يعنى امتحانهايى كه گمراه كند مردم را ؛ يعنى چيزى چند كه مردم در آنها زود به گمراهى افتند اگر جهاد با نفس نكنند ، مثل آنكه فرض كنيم كه جمعى از عوام مايل باشند به اينكه بدعتى كنند و اگر از كسى خلاف آن را شنوند با آن كس بد شوند و او را مذمّت كنند و نفعى از نفعهاى دنيا به او نرسانند . در همچنين صورتى بر عالمْ كار دشوار مىشود و با خود فكر مىكند كه اگر حق را ظاهر سازى مردم از تو بر مىگردند و تو را مذمّت مىكنند و به تو نفع نمىرسانند . در اين صورت اگر جهاد با نفس خود نكند زود دست از حق بر مىدارد و به سليقهء مردم در آن حرفِ باطل حرف مىزند ، و اگر جهاد با نفس

[1] عيون أخبار الرضا ، ج 2 ، ص 29 ، باب 31 فيما جاء عن الرضا عليه السلام من الأخبار المجموعة ، ح 28 ؛ الكافي ، ج 2 ، ص 79 ، باب العفّة ، ح 6 .

281