از صحاح و قاموس ، ظاهر مىشود . و در اينها و در مبسوط شيخ طوسى ره است كه ظهار اين است كه شوهر به زن خود گويد : « أنت علىّ كظهر امّى » يعنى تو بر من مثل پشت مادر منى .
و فرموده‌اند در وجه تسميه كه چرا اين مقاله را از ظهر مشتق كرده‌اند نه از بطن و ساير اعضاء ؟ به علَّت اين كه بر پشت هر حيوانى سوار مىشوند نه بر شكم آن و زوجه نظر به اين كه در آن حال معهوده ، در زير مىخوابد لهذا تشبيه به ركوب كرده و كنايه از اين است كه هم چنان كه شخص با مادر خود جماع نمىكند ، همچنين است با اين زوجهء خود .
و گمان حقير آن است كه وجه تسميه اين است كه هم چنان كه شخصى از پشت سر مادر خود نظر بد نمىكند ، همچنين است اين زوجه .
مجملا ظهار چهار ركن دارد :
اوّل : مظاهر . و شرط است كه بالغ و عاقل و شاعر باشد اگر چه سفيه يا كافر يا عبد و خصىّ و مجبوب باشد ( 1 ) .

348