2 - ممنوعيت مقيد ساختن آزادى .
3 - ممنوعيت تبعيد .
4 - ممنوعيت كيفر دادن بدون علت شرعى قانونى و مجازات بيش از آن چه جرم اقتضا مىكند .
5 - ممنوعيت شكنجه اعم از بدنى و روانى .
6 - ممنوعيت هر گونه آزار موجب ذلت و قساوت بار و مخالف كرامت انسانى .
تفاوتهاى دو نظام حقوق بشر از ديدگاه اسلام و غرب 1 - مشروط بودن ممنوعيت باز داشت كردن و مقيّد ساختن آزادى و تبعيد و كيفر دادن به عدم وجود مجوز قانونى شرعى در ماده چهارم حقوق بشر از ديدگاه اسلام با صراحت ذكر شده است ولى اين شرط در مواد حقوق بشر از ديدگاه غرب ديده نمىشود . البته ، ممكن است با نظر به قرائن موجود در مواد همين حقوق و با توجه به مشروط بودن همهء مواد حقوق بشر از ديدگاه غرب به عدم مخالفت با قوانين و مقرّرات جوامعى كه آن را پذيرفته‌اند ، همين شرط را كه حقوق بشر از ديدگاه اسلام بيان نموده است حقوق غرب نيز پذيرفته باشد .
2 - در مواد حقوق بشر از ديدگاه غرب هر كجا كه آزادى مطرح شده معمولا بدون قيد « مسئولانه » است ، مگر در مواردى كه فقط مزاحم حقوق ديگران بوده باشد . در حقوق بشر از ديدگاه اسلام در هر جا كه كلمهء « آزادى » به عنوان يك حق مطرح مىگردد ، همان گونه كه مقيد است به عدم تزاحم با حقوق و آزادىهاى ديگران ، مقيد است به عدم تباه ساختن « حيات معقول » كه اسلام براى تحقق بخشيدن به آن قيام كرده است . به همين جهت - چنانكه در مباحث مربوط به آزادى خواهد آمد - همواره قيد « مسئولانه » با كلمهء « آزادى » ذكر مىگردد و يا به طور ضمنى منظور شده است اگر چه صريحا مورد تذكر قرار نگرفته باشد .
3 - در حقوق بشر از ديدگاه غرب ممنوعيت آزمايشهاى طبى و علمى در هر دو بعد انسان ( بدنى و روانى ) مشاهده نمىشود ، در صورتى كه در حقوق اسلامى ، بدان جهت كه هر انسانى اختيار بدن و روان خود را دارد تا جايى كه ضررى بر آنها وارد نشود ، با

155