تفرقه اندازى بين مؤمنان ساختند . » [1] با روايات بىشمارى كه در اين زمينه هست . كار ايشان چنان مىماند كه كسى « قصرى بسازد و شهرى را ويران كند » .
گروه سوم : گروه شياطين ؛ آنان بودند كه از روى بغى ، حكم به تحريم نماز جمعه كرده ، و از روى سركشى امر به ترك آن مىنمودند . آنان بر ترك جماعات اصرار داشتند ، آن هم از روى كبر ورزى نسبت به حديثى كه دربارهء آتش زدن خانه هاى كسانى كه به جماعت حاضر نمىشدند ، و مانند آن . گويى از تحقق سنّتهاى دين و شعار مسلمين خوددارى مىورزيدند : « امر به منكر و نهى از معروف مىكنند و دستانشان از ( انفاق ) بسته بود ؛ خداوند را فراموش كرده‌اند و خداوند هم فراموششان كرده است » . [2] گروه چهارمى ، ( گروهى بى تفاوت كه ) از اساس ، به اين مطلب كه معروفى محقق بشود يا نشود ، منكرى ترك بشود يا نشود ، نماز جمعه‌اى اقامت بشود يا نشود ، كارى نداشتند ؛ گويى وقتى كناره گيرند و ساكت باشند ، هيچ گناه و وبالى بر آنان نيست ؛ چندان كه اين آيت الهى را نشنيده‌اند كه « در نيكى و پارسايى همدستى كنيد نه در گناه و ستمكارى » [3] و اين سخن خداى را كه فرمود : « چرا علماى ربّانى و احبار ، آنان را از سخنان ناشايسته و رشوه خوارىشان نهى نمىكنند ؟ چه بد است كار و كردارشان » . [4] امام زمان ما صلوات الله عليه و على آبائه ، در نامه‌اى كه براى شيخ مفيد ما رحمه الله عليه نگاشت ، فرمود : اگر شيعيان ما - كه خداى آنان را بر طاعتش موفق بدارد - در وفاى به عهدشان ، با يكديگر متفق بودند ، ملاقاتشان با ما به تأخير نمىافتاد و به زودى سعادت زيارت ما با معرفت نسبت به ما ، نصيبشان مىشد . چيزى جز كارهاى بد شما ، ما را از شما پنهان نمىسازد ، كارهايى كه البته ما به آنها وقعى نمىگذاريم . و خداوند كمك دهنده است و ما را بس و بهترين وكيل . » [5] زمانى كه شاه كه من از سوى وى مأمور اقامهء سيّد عبادات بودم ، اين وضعيت را ديد ، عزمش دربارهء ترويج نماز جمعه و جماعات و گشودن راه سعادت ، به سستى گراييد . پس از آن از حضور نماز جمعه ، مگر به طور نادر ، اهمال ورزيده به سراغ لذات دنيوى رفت . به جانم سوگند كه او در اين سستى و درويش از آنچه ابتدا بر آن مصمم بود ، معذور بود : چرا كه اينان راه درست را بر او مشتبه مىكردند ؛ چيزى كه خودش برايم گفت و من از پاسخ گويى عاجز بودم . دربارهء چنين اختلاف و نزاعى چه مىتوان گفت ؛ به ويژه اختلاف ميان

[1] توبه ، 107
[2] توبه ، 67
[3] مائده ، 2
[4] مائده ، 63
[5] الاحتجاج ، ج 2 ، ص 602 ( تحقيق ابراهيم بهادرى ، محمد هادى به ، تهران ، اسوه ، 1413 ) .

46