نام کتاب : دوازده رسالهء فقهى دربارهء نماز جمعه از روزگار صفوى ( فارسي ) نویسنده : رسول جعفريان جلد : 1 صفحه : 184
ميرزا عبد اللَّه افندى مىنويسد : نسخهاى از كتاب عمدة المقال او كه در آن دربارهء سنيان و صوفيان نوشته است ، در اختيار من است . وى اين كتاب را به نام شاه طهماسب نگاشته و تأليف آن را در شهر مشهد در سال 972 تمام كرده است . وى كتابى هم در مناقب اهل بيت و مثالب دشمنان آنان دارد كه از آن در عمدة المقال خويش ياد كرده است . افندى مىافزايد : سيد داماد در حاشيهء شارع النجاة كتاب شرح الارشاد را به دايى خود نسبت داده كه روشن نيست مقصودش شيخ حسن است يا شيخ عبد العال . شيخ حسن رسالهاى هم با عنوان المنهاج القويم فى التسليم دارد كه نسخهاى در اختيار من است و رسالهء مختصرى دربارهء بحث سلام در نماز است كه آن را هم در مشهد در سال 964 تأليف كرده است . [1] با توجه به اين كه به نوشتهء قاضى احمد قمى برادرش شيخ عبد العال ، كتاب شرح ارشاد داشته ، بعيد به نظر مىرسد كه شيخ حسن كتابى با اين عنوان داشته باشد . در منابعى كه ملاحظه شد ، تاريخ درگذشت شيخ حسن به دست نيامد ؛ اما قاضى احمد قمى از برادرش شيخ عبد العال با تجليل ياد كرده و در ذيل حوادث سال 993 پس از اشاره به اين كه در اين سال « دو مجتهد نامدار از دنياى بىمدار به دار القرار رحلت فرمودند » ابتدا از ملا احمد اردبيلى ياد كرده و سپس دربارهء عبد العال نوشته « دوم شيخ الطايفه و مقتداى فرقة الناجية شيخ عبد العالى بن شيخ على در روز پنج شنبه 27 رجب سال 993 . ولادتش در روز جمعه 12 ذى قعده 926 ق و عمرش 67 و مدفنش بقعهء امامزاده ابراهيم در دار السلطنهء اصفهان . [2] به نظر مىرسد كه شهرت برادر بيش از شهرت وى بوده است . شاهد آن ، مطالب مفصلى است كه محمد يوسف و إله اصفهانى دربارهء موقعيت علمى عبد العال آورده است . [3] به علاوه گويا شيخ حسن بيشتر مقيم مشهد بوده است تا اصفهان . شيخ حسن كركى و نماز جمعه هر دو برادر يعنى شيخ حسن و شيخ عبد العال و هم فرزند خواهر آنان سيد حسين كركى ، رساله هايى دربارهء نماز جمعه نوشته كه در كتابشناسى شرح آنها آمده است . عنوان رسالهء شيخ حسن كركى البلغة فى اعتبار اذن الامام عليه السلام فى شرعية الجمعة است كه همين رسالهاى است كه در اينجا به چاپ مىرسد . شيخ حسن در اول شعبان سال 966 از تأليف اين رساله فراغت يافته است . [4]
[1] رياض العلماء ، ج 1 ، ص 260 [2] خلاصة التواريخ ، ج 2 ، ص 773 [3] خلد برين ، ( حديقهء دوم ، تهران ، 1372 ) ، ص 429 [4] بنگريد : ذريعه ، ج 2 ، ص 146
184
نام کتاب : دوازده رسالهء فقهى دربارهء نماز جمعه از روزگار صفوى ( فارسي ) نویسنده : رسول جعفريان جلد : 1 صفحه : 184