نام کتاب : حاشيه بر رسالهء ارث ملا هاشم خراسانى نویسنده : السيد الخميني جلد : 1 صفحه : 35
بعضى از ورثه اسقاط حق خود نمودند حق خيار فسخ از براى بقيه ورثه بوده باشد اعم از آن كه بقيه ورثه متعدد باشند يا متحد . دوم آن كه اين حق هم مثل اموال بين ورثه قسمت شود و هر يك از ورثه به همان نسبت ارثشان از اموال ، از اين حق هم ارث برند و هر يك در حصهء خود خيار مستقلى داشته باشند غاية الأمر آن كه هر گاه بعضى از ورثه فسخ نمودند و بعضى امضاء ، پس از براى طرف ديگر عقد ، خيار تبعض خواهد بود و اين احتمال ؛ مختار مرحوم آقا سيد محمد كاظم طباطبايى رحمة الله عليه است و جهتش آن است كه خيار اگر چه از حقوق است و حقوق هم قابل تجزيه نيستند لكن نسبت به متعلق خود تجزيه مىشود مانند آن كه دو نفر صفقهء واحده را بخرند به بيع واحد ، پس به تحقق موجبى از موجبات خيار ، هر يك نسبت به سهم خود خيار فسخ دارند . سوم آن كه هر يك از ورثه مستقلا حق فسخ كل را دارند مثل مورثشان پس اگر يك نفر از ورثه فسخ نمود معامله فسخ مىشود مطلقاً اعم از آن كه بقيه اجازه نمايند يا فسخ و بر فرض اجازهء بقيه ، اجازه مقدم بر فسخ باشد يا مقارن يا مؤخر ، نظير خيار مجلس از براى هر يك از متبايعين كه اگر يك نفر فسخ نمود معامله مطلقاً باطل مىشود و لكن به اجازه يك نفر معامله ، معاملهء لازم به قول مطلق نمىشود و اين احتمال مختار مرحوم علامه است در قواعد و فخر المحققين در ايضاح و شهيدين در دروس و مسالك ، و مانعى نيست از اين كه حق فسخ المعامله كه مال يك نفر كه مورث بود به موت او تمام الحق مال هر يك از ورثه متعدده بشود مثل حق القذف بعد از فوت مقذوف با تعدد ورثه چنانچه خواهد آمد إن شاء الله تعالى .
35
نام کتاب : حاشيه بر رسالهء ارث ملا هاشم خراسانى نویسنده : السيد الخميني جلد : 1 صفحه : 35