اطاعت ايشان لازم باشد بيرون رفتن و بعد از آنكه اين بيست چيز را ذكر كرده اند گفته اند كه اين بيست چيز صريحا در احاديث مذكور است كه اينها گناهان كبيره اند و بعضى ديگر از مجتهدين بر آنچه مذكور شد هجده چيز ديگر زياده كرده اند اول قياده يعنى ميانه زنان و مردان وسيله شدن و ايشان را به يكديگر به حرام رسانيدن دوم ديوث بودن سيم بيرون آوردن كسى كه پناه به كعبه و مدينه برده باشد مگر آن را كه مجتهدين استثنا كرده اند چهارم غصب مال مسلمان كردن پنجم سخن چينى نمودن ششم قطع صله رحم كردن هفتم كم كشيدن و كم پيمانه كردن براى فروختن و زياده كشيدن و زياده پيمانه كردن براى خريدن هشتم به اهل ظلم نفع رسانيدن نهم ترك كردن نماز و روزه و زكات و حج در سالى كه واجب شده باشد دهم با زن خود ظهار كردن يازدهم گوشت مرده و خوك بى احتياج خوردن دوازدهم راه مسلمانان زدن سيزدهم سرود مستان شنيدن و به آن طريق خواندن چهاردهم قمار باختن پانزدهم هجو مسلمانان كردن شانزدهم مردانرا حرير محض و طلا پوشيدن هفدهم كبر و حسد و بغض مؤمنان در دل داشتن هجدهم وصيت كردن جهت غيرى به قصد ضرر رسانيدن به وارث و بعضى از مجتهدين گفته اند كه عدد گناهان كبيره هفتاد است و در بعضى از احاديث آمده كه عدد گناهان كبيره به هفتصد نزديكتر است كه به هفتاد و بعضى از مجتهدين برآنند كه گناهان كبيره آنست كه شارع جهت كردن آنها حدى قرار داده باشد پس هر چه حد نداشته باشد گناه كبيره نيست و بعضى از مجتهدين گفته اند كه گناه كبيره هر گناهى است كه كننده آن را در قرآن يا در حديث به عقاب سخت و عيد داده باشند و بعضى از مجتهدين برآنند كه گناه كبيره هر گناهى است كه از كردن آن فهميده شود كه كننده آن به مذهب و ملت كم اعتقاد است و بعضى از مجتهدين گفته اند كه گناه صغيره نمىباشد بلكه همه گناهان كبيره اند اما نظر به يكديگر كرده بعضى از آنها صغيره اند مثل آنكه نظر كردن به زنان اجنبيه صغيره است نسبت به بوسيدن ايشان و بوسيدن ايشان صغيره است نسبت به زنا كردن بديشان و اين قول خالى از قوتى نيست [1] چه در حديث آمده كه نگاه به خوردى گناه مكنيد بلكه نگاه به بزرگى كسى كنيد كه نسبت به او گناه واقع مىشود و در بعضى از احاديث آمده كه هر گناهى عظيم است و همچنين عدالت به ترك

[1] اين قول ضعيف است بلكه قول به اينكه كبيره هر گناهى است كه در نزد شارع مقدس و در شريعت مقدسه عظيم و بزرگ باشد و بگويند كه اين گناه بزرگ است خالى از قوت نيست و بعضى احاديث معارض با كثر عددا و اصح سندا واوضح دلالة است والله هو العالم صدر دام ظله العالى

368