« وظائف حسبيّه » ناميده ، نيابت فقهاى عصر غيبت را در آن قدر متيقّن و ثابت دانستيم حتى با عدم ثبوت نيابت عامّه در جميع مناصب ؛ و چون عدم رضاى شارع مقدّس به اختلال نظام و ذهاب بيضهء اسلام و بلكه اهمّيّت وظائف راجعه به حفظ و نظم ممالك اسلاميّه از تمام امور حسبيّه از اوضح قطعيّات است ، لهذا ثبوت نيابت فقها و نوّاب عامّ عصر غيبت در اقامهء وظائف مذكوره از قطعيّات مذهب خواهد بود .
< فهرس الموضوعات > [ 3 . لزوم تحديد غاصب ] < / فهرس الموضوعات > [ 3 . لزوم تحديد غاصب ] سيم : آنكه در ابواب ولايات بر امثال اوقاف عامّه و خاصّه و غيرها از آنچه راجع به باب ولايات است ، اين معنى نزد تمام علماى اسلام مسلَّم و از قطعيّات است كه چنانچه غاصبى عدوانا وضع يد نمايد و رفع يدش رأسا ممكن نباشد ، و لكن ترتيبات عمليّه و گماشتن هيئت نظَّارى توان تصرّفش را تحديد و موقوفهء مغصوبه را - مثلا - از حيف و ميل و صرف در شهواتش ، كلَّا ام بعضا [1] ، صيانت نمود ، البتّه وجوب آن بديهى و خلاف در آن نه تنها از علماى متشرّعين ، بلكه از عقلاى دهرييّن هم هيچ متصوّر و متحمل نخواهد بود .
< فهرس الموضوعات > [ نتيجه : لزوم تحديد سلطنت جائره و تحويل آن به مشروطه ] < / فهرس الموضوعات > [ نتيجه : لزوم تحديد سلطنت جائره و تحويل آن به مشروطه ] و چون اين سه مطلب مبيّن شد ، مجال شبهه و تشكيك در وجوب تحويل سلطنت جائرهء غاصبه از نحوهء اولى به نحوهء ثانيه ، با عدم مقدوريّت از يد از آن باقى نخواهد بود ، چه ، بعد از آنكه دانستى كه

[1] . به طور كامل يا در بعضى از موارد و شئون .

76