و السّلام - در قضيهء ميشومهء تحكيم با آراء سوء اكثر ، كه فريب رفع مصاحف شاميان را خورده ، بر آن متّفق شدند ، و فرمايش حضرتش كه فرمود نصب حكمين ضلالت نبود بلكه سوء رأى بود ، و چون اكثر بر آن متّفق شدند موافقت كردم [1] ، الى غير ذلك از آنچه استقصاء آن خارج از وضع رساله و مستغنى عنه است ؛ براى ابطال دعواى مذكوره كافى و سنگ دندان شكن مغرضين است .
و چون عمدهء شبهات مغرضانه نسبت به اصول و اركان اين اساس سعادت ، امور مذكوره بود ، لهذا محض آنكه ابتناء آن بر غرضانيت بر احدى مستور نماند ، تعرّض و دفعش لازم بود . حال بقيّه هفوات هم ، از آنچه گذشت ، ظاهر و هويدا و اوقات اشرف از تعرّض و اعتناء به آنهاست .
[ عاقبت انديشى آخوند خراسانى ] و خوب است كلامى را كه در همين اوقات بعض ايرانيان مقيمين اسلامبول در طى ابلاغات شفاهيه كه از لسان حضرات مشيخهء اسلاميّه ، به نجف اشراف به حضرت آية اللَّه آقاى آخوند ملَّا محمد كاظم خراسانى - دام ظله - نوشته بودند ، به علاقهء ضدّيت نامه [2] با شنائع و هفوات صادره

[1] . چنين جمله‌اى در سخنان امام على عليه السّلام در ماجراى حكميت يافت نشد ، تنها جملاتى وجود دارد كه شايد مراد مؤلف اشاره به آنها باشد . امام در دو خطبه از خطبه هاى نهج البلاغه خطاب به خوارج مىفرمايد : من نمىخواستم به شما ضررى برسانم ، بلكه شما را از حكميت در اين ماجرا نهى كردم ولى نپذيرفتيد و مانند پيمان شكنان مخالفت كرديد تا آنكه به ميل و خواهش شما رفتار كردم . ( ر . ك : نهج البلاغه ، خ 36 و خ 127 ) .
[2] س : حذف شده است .

117