ب : پرهيز از نقل احاديثى كه كمترين خدشه اى به حيثيت و شرف يكى از بزرگان و خلفاى رسول خدا وارد كند .
بر اساس اين دو معيار است كه نام اين كتب ششگانه را صحاح گذارده‌اند و نيز در ميان اين كتب براى صحيح بخارى ويژگى و اهميت خاصى قائل شده‌اند . زيرا محمد بن اسماعيل بخارى بيش از ديگران ، دو اصل فوق را رعايت كرده است . تا بدانجا كه از خوارج و نواصب نقل حديث كرده ولى از امام صادق عليه السلام حديث نقل ننموده است . و نيز احاديثى را كه كمترين برخوردى با حيثيت خلفا داشته ناتمام و ناقص نقل كرده . اين خصوصيات سبب شده تا برخى صحيح بخارى را صحيحترين كتاب پس از قرآن بدانند .
برخى از نويسندگان راه بخارى را پيمودند كه از جمله : علامه ابو جعفر محمد بن جريرى طبرى است و بدين سبب در نزد عامه تاريخ او از اهميت و ويژگى خاصى برخوردار گرديد و از همهء كتابهاى تاريخ معتبرتر به شمار آمده . از اين رو بزرگانى از مورخين آنان مانند : ابن خلدون و ابن كثير و . . در تاريخ نگارى ، كتاب او را مأخذ قرار دادند و خود او مانند بخارى از شهرت بسزائى برخوردار گرديد و به همين سبب بر او « امام المورخين » ، يعنى پيشواى تاريخ نگاران اطلاق شده است .
به هر حال ، كتابهاى ياد شده ، مدارك و پايه‌هاى اصلى آنان در احكام شرعيه و وظايف دينى و عقايد و تفسير و تاريخ صدر اسلام مىباشد . و هر مطلبى كه در اين كتب به پيامبر ( ص ) نسبت داده شده باشد ، مورد قبول و تصديق آنان واقع مىشود . در حالى كه اگر در كتابهاى ديگرى سخنى و مطلبى به پيامبر ( ص ) نسبت داده شده باشد ، احتمال اشتباه و خطاى آن نسبت را مىدهند . و بر پايه اين بينش است كه در كتاب احقاق الحق ذيل حديث « على صاحب الحوض و اللواء » فضل بن روزبهان مىگويد : « اگر كسى قسم بخورد كه تمام احاديث صحاح سته ، صحيح و مطابق گفتار رسول خداست ، قسمش درست و كفاره بر او تعلق نمىگيرد . » و در جاى ديگر همان كتاب مىگويد : « تمام پيشوايان مذهبى ما اتفاق دارند كه احاديث كتب صحاح سراسر صحيح و مطابق با واقع است ولى در ميان اين كتابها ، صحيح بخارى و صحيح مسلم بن حجاج نيشابورى بيش از همه اهميت دارد . » با توجه به ويژگى و اهميت اين كتب در جامعه علمى اهل سنت ، لازم است مشخصات

72