نام کتاب : ادوار فقه و كيفيت بيان آن ( فارسي ) نویسنده : محمد ابراهيم جناتي جلد : 1 صفحه : 32
موثقين مورد اعتماد نزد اهل سنت هستند . در اينجا شايسته است به چند مسأله اشاره شود : الف - كتابى كه امام على ( ع ) به املاى رسول خدا ( ص ) گرد آورى فرموده است ، « جامعه » ناميده مىشده ، هفتاد ذراع طول داشته است ، به دليل روايت ابو عبيده كه گفته است : يكى از اصحاب در بارهء « جفر » از امام صادق ( ع ) پرسش به عمل آورد ، امام در پاسخ فرمود : جفر پوست گاوى است پر از علم . پرسش كننده عرض كرد : « جامعه » چيست ؟ امام فرمود : طومارى است به طول هفتاد ذراع و عرض يك پوست مانند پوست ران شترى فربه ، كه تمام احتياجات مردم در آن مكتوب است ، حتى حكم ديه و تاوان خراش نيز در آن بيان شده است . ( اصول كافى ج 1 ص 241 ) . ب - پيامبر ( ص ) اين را فقط بر على ( ع ) املاء فرمود ، و در زمان حضرت كسى جز على ( ع ) بر آن آگاه نبود ، و رسول خدا ( ص ) به او وصيت فرمود كه اين كتاب پس از او نزد يازده امام ديگر باشد ، و على ( ع ) نيز به سفارش حضرت عمل كرد و آن را پس از خود نزد ديگر امامان قرار داد و هر يك از ايشان آن را محافظت مىفرمود تا به امام ديگر بسپارد . ج - اين طومار نزد ائمه ( ع ) موجود بوده است ، و امام باقر و امام صادق ( عليهما السلام ) آن را به گروهى از اصحاب و جمعى از مردم ارائه كردهاند تا آنان به وجود آن اطمينان حاصل كنند ، و يا چنين مىكردند تا بتوانند براى آراء و نظرياتى كه از سوى خود ابراز مىكردند احتجاج و استدلال كنند ، و سوگند مىخوردند كه اين نوشته املاى پيامبر و دست خط على است . د - اين نوشته در آن زمان مشهور به « كتاب على » بوده ، و « بخارى » در صحيح خود در دو باب « كتابة الحديث » و « اثم من تبرأ من مواليه » از آن روايت مىكند . ه - اين كتاب تنها نزد شيعه مشهور نبوده ، بلكه در عصر امام محمد باقر ( ع ) و امام جعفر صادق ( ع ) نزد عامه نيز از شهرت خاصى برخوردار بوده است . زيرا اين دو بزرگوار در پاسخ به استفتاهاى مردم بدان استدلال مىكردند و در جواب اظهار مىداشتند : « در كتاب على چنين نوشته است » ، چنانچه در پاسخ استفتاهاى غياث بن ابراهيم ، طلحة بن زيد ، سكونى ، سفيان بن عيينه ، حكم بن عتيبه و يحيى بن سعيد و هم چنين در جواب سؤالات بزرگان شيعه نظير زراره ، محمد بن مسلم ، عبد الله بن سنان ، ابن بكير و و ابو حمزه و ديگران چنين مىفرمودهاند ( اعيان الشيعه ج 1 ص 290 ) .
32
نام کتاب : ادوار فقه و كيفيت بيان آن ( فارسي ) نویسنده : محمد ابراهيم جناتي جلد : 1 صفحه : 32