< فهرس الموضوعات > شيخ انصارى < / فهرس الموضوعات > شيخ انصارى شيخ اعظم انصارى با آن كه به مراتب علمى ، تقوايى ، دور انديشى ، بينش اسلامى و نبوغ ميرزاى مجدد شيرازى ( 1230 - 1312 ) واقف بود ، اما هيچ گاه روى مصالحى به اعلميت ميرزا تصريح نكرد . ولى بتدريج و به مرور زمان ، برترى او را بر ديگران تلويحا به اهل فضل و علما شناساند . مثلا هر وقت در مجالس درس يا غير درس كه ميرزا هم حضور داشت ، و شيخ مطالبى بيان مىكرد ، آخر سر مىگفت : « هذا ما عندنا ، حالا ببينيم ميرزا چه مىگويد ! » بر اهل فضل پوشيده نيست كه اين سخن شيخ ، پايگاه علمى ميرزا را مىرساند .
شيخ حرمت او را به حدى پاس مىداشت كه اگر كسى از شاگردانش قبل از ميرزا لب به سخن مىگشود ، شيخ فورا جلو او را مىگرفت . مىگويند روزى آيت الله حاج ميرزا محمد حسن آشتيانى صاحب بحر الفوائد در رابطه با مسأله اى مىخواست قبل از ميرزا وارد بحث شود ، اما شيخ فورا مانع شد .
به هر حال شيخ اعظم برجستگى فوق العاده و جامعيت او را به طور غير مستقيم به همگان خاطر نشان ساخته بود . و لذا ، ميرزاى شيرازى بعد از شيخ انصارى مرجع شيعيان شد .
مىگويند انگيزهء اين كه شيخ به صراحت مرجعيت و زعامت بعد از خود را تعيين نكرد ، اين بود كه مىفرمود : من در مسأله اى ، قول 60 مجتهد و نقل 14 اجماع را ديده‌ام . با اين حال جرأت فتوا دادن در آن مسأله را در خود نمىبينم ! چگونه مىتوانم اين امر بسيار مهم را به دست كسى بسپارم !
< فهرس الموضوعات > گزينش مرجع توسط آقا حسن نجمآبادى تهرانى و شيخ حبيب الله رشتى < / فهرس الموضوعات > گزينش مرجع توسط آقا حسن نجمآبادى تهرانى و شيخ حبيب الله رشتى آيت الله آقا حسن نجمآبادى تهرانى اگر چه از شاگردان شيخ انصارى محسوب مىشد ، ولى به عقيده فقهاى بزرگ نجف او از همه علما حتى از شيخ انصارى اعلم بود . لذا بعد از وفات شيخ حدود 80 در صد مردم به او مراجعه كرده بودند ولى به دو جهت نپذيرفت يك اين كه مىگفت من در مقام استنباط وسواس دارم و ديگر آن كه از مديريت كافى برخوردار نيستم و آن كه تصدى مقام مرجعيت را مىنمايد بايد از اين عنوان برخوردار

315