شما اجازه داده است يا بر خدا افتراء مىبنديد ( و از پيش خود حلال و حرام مىنماييد ) .
* ( وَلا تَقْفُ ما لَيْسَ لَكَ بِه عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤادَ كُلُّ أُولئِكَ كانَ عَنْه مَسْؤُلًا ) * ( سوره اسراء آيهء 36 ) . آن چه را كه نمىدانى متابعت و پيروى مكن چرا كه گوش و چشم و دل همه مسئولند .
* ( وَلَوْ تَقَوَّلَ عَلَيْنا بَعْضَ الأَقاوِيلِ ، لأَخَذْنا مِنْه بِالْيَمِينِ ثُمَّ لَقَطَعْنا مِنْه الْوَتِينَ ) * ، ( سورهء حاقه ، آيهء 44 ) .
و اگر ( محمد ) به دروغ سخنانى به ما مىبست ما او را به قهر و انتقام مىگرفتيم و رگ وتينش را قطع مىكرديم .
روايات : از آن جمله است :
1 - صحيح ابى عبيدة عن ابى جعفر عليه السلام ، قال من افتى الناس بغير علم و لا هدى لعنته ملائكة الرحمة و ملائكة العذاب و لحقه وزر من عمل بفتياه ، امام باقر ( ع ) فرمود : هر كس بدون علم و هدايت و راهنمايى از خود مبادرت به فتوا كند ، فرشتگان رحمت و عذاب ، او را نفرين مىكنند و گناه كسى كه فتواى او را به كار بندد ، به حساب او گذاشته مىشود . [1] 2 - صحيح عبد الرحمن بن الحجاج قال ، قال لي ابو عبد الله إياك و خصلتين ففيهما هلك من هلك إياك ان تفتى الناس برأيك او تدين بما لا تعلم ، عبد الرحمن بن حجاج گويد : [2] حضرت امام صادق ( ع ) به من فرمود : « بپرهيز از دو خصلت ، زيرا هلاك شد از آن دو خصلت ، كسى كه هلاك شد ، بپرهيز از اين كه به رأى و نظر خود فتوا دهى و يا اين كه تدين نمايى به چيزى كه نمىدانى . » 3 - ما رواه مفضل بن يزيد قال قال لي ابو عبد الله عليه السلام أنهاك من خصلتين فيهما هلاك الرجال أنهاك ان تدين بالباطل و تفتى الناس بما لا تعلم [3] ، مفضل گويد : امام صادق به من فرمود : من تو را نهى مىكنم از اين كه تدين به باطل نمايى و فتوا دهى مردم را به چيزى كه نمىدانى .
4 - موثق اسماعيل بن ابى زياد عن ابى عبد الله عن ابيه قال قال رسول الله ( ص ) من افتى

[1] وسائل الشيعه ، ج 18 ، باب چهارم ، از ابواب صفات قاضى .
[2] - همان .
[3] - همان .

294